Theo dự thảo thông báo được FAA công bố ngày 28/7, có 9 chiếc Boeing 787-9 và 787-10 được phát hiện sử dụng các bộ phận RAT được chế tạo từ titanium không đạt chuẩn. Thay vì sử dụng hợp kim hàng không chuẩn loại Ti-6Al-4V (Grade 5), một số linh kiện RAT lại được sản xuất từ titanium nguyên chất loại 1 hoặc 2 – loại vật liệu không đáp ứng được yêu cầu về độ bền và khả năng chịu mỏi cần thiết trong ngành hàng không.
FAA cảnh báo, sự sai lệch về vật liệu này có thể khiến thiết bị RAT không hoạt động đúng khi được triển khai, thậm chí có nguy cơ rơi khỏi thân máy bay trong lúc bay. Điều này đe dọa nghiêm trọng đến khả năng cung cấp điện dự phòng trong các tình huống khẩn cấp, đây là một yếu tố sống còn đối với an toàn bay.
FAA cảnh báo về nguy cơ mất an toàn trên một số máy bay Boeing 787 Dreamliner.
Nguồn titanium bị nghi ngờ có xuất xứ từ Trung Quốc, được cung cấp bởi hãng hàng không Spirit AeroSystems – đối tác cung ứng linh kiện cho cả Boeing và Airbus.
Vụ việc làm dấy lên hồi chuông cảnh báo tương tự như các sự cố từng được ghi nhận trong năm 2024, khi tình trạng thiếu hụt titanium toàn cầu do lệnh trừng phạt Nga buộc các nhà sản xuất phải tìm đến những nguồn cung thay thế ít được kiểm chứng.
Theo giới chuyên gia, quyết định sử dụng vật liệu từ nguồn không xác minh kỹ càng đã vô tình đưa các linh kiện kém chất lượng vào hệ thống máy bay, gây rủi ro tiềm tàng cho toàn ngành hàng không.
Dù số lượng máy bay bị ảnh hưởng chỉ là 9 chiếc, nhưng FAA cho biết họ đã nhận được nhiều cảnh báo từ các nhà cung cấp, cho thấy đây có thể không phải sự cố đơn lẻ mà là vấn đề mang tính hệ thống trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Các máy bay bị ảnh hưởng được lắp ráp tại nhà máy của Boeing ở Bắc Charleston, Nam Carolina. Tháng 2/2025, trước khi FAA ra cảnh báo chính thức, Boeing đã phát hành một thông báo yêu cầu khẩn cấp, khuyến cáo các hãng hàng không thực hiện kiểm tra linh kiện RAT bằng các phương pháp không phá hủy như phân tích dòng điện xoáy tần số cao và quang phổ huỳnh quang tia X.
Collins Aerospace – đơn vị sản xuất trực tiếp bộ phận RAT – được cho là đã phải gánh khoản chi phí 175 triệu USD vào năm 2024 để thay đổi nhà cung cấp titanium. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại cả Boeing và Collins Aerospace vẫn chưa đưa ra phản hồi chính thức trước thông báo mới từ FAA.
Câu hỏi lớn được đặt ra là liệu quy trình kiểm soát chất lượng vật liệu và giám sát chuỗi cung ứng trong ngành hàng không có thực sự được thực thi nghiêm ngặt như công bố hay không?
Dù chỉ một số ít máy bay gặp vấn đề, nhưng sự cố RAT được đánh giá là có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Thiết bị này là “lá chắn” cuối cùng trong hệ thống cung cấp điện của máy bay khi mọi phương án khác đều thất bại. Bất kỳ trục trặc nào, dù tỷ lệ thấp, cũng gây ra mối lo lớn về an toàn hàng không.
Vụ việc lần này còn là hồi chuông báo động về tính toàn vẹn và minh bạch trong chuỗi cung ứng hàng không toàn cầu.
Các hãng hàng không vận hành Boeing 787-9 và 787-10 bị ảnh hưởng có thể sẽ phải điều chỉnh lịch bay ngắn hạn để tiến hành kiểm tra và thay thế linh kiện nếu cần. Đồng thời, giới chức trách đang có kế hoạch mở rộng điều tra về mức độ phụ thuộc của toàn ngành hàng không vào các nguồn cung titanium thay thế, nhất là trong bối cảnh địa chính trị và khan hiếm vật liệu vẫn đang tác động mạnh mẽ đến chuỗi sản xuất toàn cầu.
Vụ việc RAT một lần nữa đặt Boeing vào tâm điểm dư luận khi nhà sản xuất này đang phải vật lộn với hàng loạt vấn đề về kiểm soát chất lượng và chậm trễ giao hàng trên nhiều dòng máy bay. Riêng với dòng 787 Dreamliner, FAA đã từng giám sát chặt chẽ sau nhiều lần trì hoãn giao hàng do lỗi kỹ thuật và quy trình sản xuất không đảm bảo.
Theo quy trình, dự thảo của FAA sẽ trải qua giai đoạn tham vấn công khai trước khi được thông qua. Nếu được áp dụng, quy định sẽ yêu cầu các hãng hàng không tiến hành kiểm tra ngay lập tức bộ phận RAT trên các máy bay bị ảnh hưởng, đây là động thái cần thiết khi mùa cao điểm du lịch mùa đông đang cận kề.
Vụ việc lần này không chỉ là lời cảnh tỉnh cho riêng Boeing mà còn là hồi chuông báo động về tính toàn vẹn, minh bạch trong chuỗi cung ứng hàng không toàn cầu. Trong bối cảnh nhu cầu hàng không phục hồi mạnh, việc duy trì kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt sẽ là yếu tố then chốt để ngăn chặn những sự cố tương tự trong tương lai.
Đọc bài gốc tại đây.
