Phái đoàn Mỹ và Ukraine tại Jeddah, Saudi Arabia, ngày 11/3.
Nhận định được Trung tá Không quân Mỹ Karen Kwiatkowsky và là cựu chuyên gia phân tích của Bộ Quốc phòng đưa ra với Izvestia khi nói về cách Mỹ muốn giải quyết xung đột Ukraine: “Rõ ràng, những lời đề nghị và mong muốn thực sự của Tổng thống Trump về hòa bình là cực kỳ hiếm hoi trong số các tổng thống Mỹ.
Nhưng những phản ứng trước đây của chính quyền Tổng thống Zelensky khi bị gây sức ép đều nguy hiểm, khó lường và rất nguy hiểm – bao gồm các cuộc tấn công nhằm vào các nhà máy điện hạt nhân và ám sát cả những nhân sự chủ chốt của Nga như Trung tướng Kirilov sâu trong lãnh thổ Nga”.
Chuyên gia Kwiatkowsky cho rằng Mỹ, cùng với Nga, là bên duy nhất có khả năng trở thành người bảo lãnh cho bất kỳ lệnh ngừng bắn nào vì họ là bên duy nhất có sự tôn trọng hoặc sức mạnh quân sự trong cuộc xung đột này.
Nhưng với Mỹ, họ không thể giải quyết nhiệm phức tạp như vậy chỉ bằng những tuyên bố mà phải bằng những hành động cụ thể. Mặc dù vậy, Trung tá Karen Kwiatkowsky khẳng định Mỹ, đặc biệt là EU và NATO không thể được tin tưởng để giám sát lệnh ngừng bắn xung đột ở Ukraine.
Ukraine ngày 11/3 tuyên bố ủng hộ đề xuất của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump về lệnh ngừng bắn 30 ngày với Nga. Thông báo được đưa ra sau 8 tiếng họp giữa phái đoàn Kiev và Washington ở Jeddah, Saudi Arabia, nơi Mỹ đã đồng ý ngay lập tức dỡ bỏ lệnh ngừng chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine và nối lại viện trợ quân sự.
Theo giới quan sát, một lệnh ngừng bắn 30 ngày chắc chắn là tin tốt, song việc triển khai và duy trì nó không phải nhiệm vụ dễ dàng.
Sau ba năm chiến sự với vô số thương vong cho cả Ukraine và Nga, sẽ rất khó để bất kỳ bên nào từ chối ngừng bắn. Nhưng tính dai dẳng và hỗn loạn của cuộc xung đột khiến việc thực thi lệnh ngừng bắn trở thành bài toán đầy thách thức, nhà phân tích kỳ cựu Nick Paton Walsh của CNN lưu ý.
Theo Walsh, một lệnh ngừng bắn hoàn toàn cả trên đất liền, trên không và trên biển trong 30 ngày là tham vọng rất lớn. Dọc tiền tuyến khoảng 1.000 km, cả Nga và Ukraine nhiều năm qua đã tham gia vào những trận chiến khốc liệt để giành giật lãnh thổ.
Thực tế này khiến rất ít người tin rằng chỉ trong một tháng, mọi thứ sẽ đột nhiên dừng lại, không bên nào mắc sai lầm, không bên nào nổ súng vì hoảng loạn.
“Thay vào đó, nguy cơ về những cuộc chạm trán ác liệt lúc nào cũng có thể xảy ra, trở thành nguyên nhân khiến lệnh ngừng bắn sụp đổ”, Walsh cho hay.
Lịch sử cũng đã chứng minh lệnh ngừng bắn có thể sụp đổ nhanh chóng như thế nào. Tháng 2/2015, thỏa thuận Minsk ra đời nhằm kết thúc cuộc xung đột giữa phe ly khai do Nga hậu thuẫn và quân đội Kiev lúc bấy giờ đã kéo dài 10 tháng ở miền đông Ukraine.
Tuy nhiên, nó chưa bao giờ được triển khai đầy đủ và giao tranh vẫn tiếp diễn từ đó. Theo chuyên gia chính trị Ukraine Volodymyr Fesenko, trong các cuộc đàm phán về thỏa thuận Minsk, những bất đồng về tiền tuyến đã nảy sinh và chúng vẫn tồn tại đến tận bây giờ.
Do đó, việc thiết lập lệnh ngừng bắn có thể đòi hỏi thêm nhiều cuộc đàm phán riêng biệt, phức tạp nữa. Dù vậy, ông khẳng định đạt được lệnh ngừng bắn trên bộ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với nỗ lực chấm dứt xung đột.
Ông Fesenko, nói: “Nếu không có lệnh ngừng bắn trên bộ, sẽ không có hồi kết cho chiến sự. Đây là bước đầu tiên”.
Mọi ánh mắt hiện đổ dồn về Nga. Nếu từ chối đề xuất, Moskva có thể khiến Washington dành nhiều ủng hộ hơn cho Kiev. “Nếu họ không đồng ý thì thật không may, chúng ta sẽ biết trở ngại đối với hòa bình ở đây là gì”, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói sau cuộc họp ở Saudi Arabia.
Đọc bài gốc tại đây.
