“Mỹ cần đồng minh như Canada để tách khỏi Trung Quốc”
Tờ South China Morning Post (SCMP) đưa tin, trong một cuộc họp tại Phòng Thương mại Mỹ ở Washington vào ngày 11/2, Thủ hiến bang Ontario Doug Ford – người dẫn đầu đoàn đại biểu gồm 13 thủ hiến bang của Canada – phát biểu rằng Mỹ đang tìm cách “tách khỏi Trung Quốc và các đại diện toàn cầu của nước này”.
“Làm như vậy sẽ không phải là nhiệm vụ dễ dàng”, ông Ford nói.
“Việc này sẽ đòi hỏi phải suy nghĩ dài hạn, việc này đòi hỏi sự cống hiến, và trên hết, nó sẽ đòi hỏi những người bạn và đồng minh như Canada và Ontario, và tôi có thể nói với các bạn rằng Canada có mặt ở đây để hỗ trợ”, ông tuyên bố.
Gọi Trung Quốc là “địch thủ kinh tế chung”, Thủ hiến bang Ontario viện dẫn các đề xuất quen thuộc của Mỹ để Canada áp dụng, chẳng hạn như chấm dứt việc trung chuyển hàng hóa của Trung Quốc qua Mexico cũng như áp dụng mức thuế tương đương hoặc cao hơn đối với các sản phẩm của Trung Quốc, bao gồm xe điện, pin, nhôm và thép.

Thủ hiến bang Ontario Doug Ford phát biểu tại một cuộc họp báo ở thủ đô Washington (Mỹ) cùng với các thủ hiến bang khác của Canada. Ảnh: Reuters
Theo SCMP, chuyến thăm Mỹ của tất cả các nhà lãnh đạo của 10 bang và 3 vùng lãnh thổ của Canada là chưa từng có, cho thấy những rủi ro đối với nền kinh tế nước này trước động thái áp thuế của Washington. Canada phụ thuộc vào Mỹ khi hơn 3/4 kim ngạch xuất khẩu và gần một nửa lượng hàng nhập khẩu của Canada đến từ Mỹ.
Bắt đầu từ ngày 11/2 và kéo dài trong suốt tuần này, các thủ hiến Canada sẽ họp với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, nhóm nghiên cứu và các nhà lập pháp Mỹ tại Washington để nêu bật mối quan hệ sâu sắc nhưng thường bị bỏ qua giữa hai nước.
Theo thông cáo báo chí hôm 12/2 của Hội đồng Liên bang Canada (bao gồm tất cả 13 thủ hiến bang và vùng lãnh thổ), các thủ hiến cũng dự kiến sẽ gặp các cố vấn của Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng.
Thủ hiến bang Ontario Doug Ford – Chủ tịch Hội đồng Liên bang Canada – đã đưa ra một thông điệp hòa giải bất chấp tuyên bố của Tổng thống Trump hôm 10/2 rằng Mỹ sẽ áp dụng mức thuế 25% đối với tất cả thép và nhôm nhập khẩu. Động thái này sẽ ảnh hưởng nặng nề đến bang Ontario, trung tâm sản xuất của Canada.
Ông Ford cho biết cuộc chiến thương mại Mỹ – Canada là “hoàn toàn không cần thiết” và lập luận rằng hai nước “mạnh mẽ hơn khi ở bên nhau”.
Ông cũng đề xuất xây dựng “một liên minh an ninh khoáng sản quan trọng” để cả chuỗi cung ứng của Mỹ và Canada sẽ ít phụ thuộc hơn vào Trung Quốc.
Hiệu quả chuyến thăm bị nghi ngờ và phản ứng của Trung Quốc
Theo SCMP, một số nhà quan sát đã bày tỏ nghi ngờ về hiệu quả chuyến thăm Washington của các thủ hiến Canada, lưu ý rằng Mỹ vẫn tiếp tục công bố thuế thép và nhôm ngay cả sau khi Canada đã cam kết sẽ cùng nhau giải quyết vấn đề tội phạm xuyên quốc gia và buôn lậu fentanyl để ngăn chặn đợt thuế quan đầu tiên trong tháng này.
Chuyên gia Xavier Delgado của tổ chức nghiên cứu Trung tâm Wilson (Mỹ) cho biết, bỏ qua các nghi thức ngoại giao, Tổng thống Trump sẽ cần bằng chứng cụ thể về việc Canada thực hiện các cam kết của nước này trước khi hoàn toàn từ bỏ thuế quan.
“Nhà Trắng hướng đến kết quả, và trước khi họ loại bỏ mối đe dọa về thuế quan khỏi bàn đàm phán, họ sẽ muốn thấy một số kết quả”, Delgado nói.
Chuyên gia này cho biết thông điệp liên kết với Mỹ về vấn đề Trung Quốc khó có thể chứng minh được hiệu quả như các thủ hiến Canada kỳ vọng.
“Mỹ đang coi Trung Quốc là ưu tiên rất cao về chính sách đối ngoại, nhưng cũng có một số vấn đề nhất định với Canada và Mexico mà họ coi là ưu tiên hàng đầu”, Delgado nói.
Tuy nhiên, các thủ hiến Canada đã bảo vệ mục đích thăm và nỗ lực ngoại giao của họ.
“Chúng tôi đang nhận được rất nhiều sự ủng hộ từ những người Mỹ mà chúng tôi gặp gỡ: các doanh nghiệp, thượng nghị sĩ, dân biểu. Tất cả đều đồng ý rằng các mức thuế quan này sẽ có tác động tiêu cực đến nước Mỹ”, Thủ hiến bang New Brunswick Susan Holt nói.
Để đáp lại phát biểu của một số thủ hiến Canada mô tả Trung Quốc là “địch thủ kinh tế chung” trong chuyến thăm Mỹ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Côn ngày 13/2 cho biết, Trung Quốc luôn tin rằng sự phát triển quan hệ giữa các quốc gia không nên hướng đến bất kỳ bên thứ ba nào, thay vào đó, nó phải có lợi cho việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia.

Trong những năm gần đây, Mỹ và Canada đã thống nhất về chính sách đối ngoại như áp thuế đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất. Ảnh: AFP
Theo SCMP, những năm gần đây đã chứng kiến sự thống nhất dần dần giữa các chiến lược của Mỹ và Canada liên quan đến Trung Quốc.
Tiếp sau Mỹ, Canada đã áp đặt thuế quan 100% đối với xe điện của Trung Quốc.
Tương tự như Mỹ, Canada đã thành lập một cơ quan đăng ký đại lý nước ngoài để đối phó với ảnh hưởng bí mật của các quốc gia như Trung Quốc.
Ngoài ra, Canada đã ra lệnh đóng cửa hoạt động của ứng dụng video ngắn TikTok do Trung Quốc sở hữu tại nước này và cấm gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Huawei lắp đặt thiết bị trong mạng 5G của Canada.
Vào năm 2023, một ủy ban lập pháp của Canada tập trung vào Trung Quốc cũng đã thực hiện chuyến công du đến Washington để gặp gỡ các nhà lập pháp Mỹ.
Đọc bài gốc tại đây.