Nội dung chính
Azerbaijan giáng đòn vào “Đại lộ vinh quang Nga”
Hãng tin RBC (Nga) ngày 31/7 đưa tin, chính quyền Azerbaijan đã tiến hành phá dỡ tượng đài dành cho họa sĩ vẽ tranh biển người Nga Ivan Aivazovsky tại thành phố Khankendi (trước đây gọi là Stepanakert khi “Cộng hòa Nagorno-Karabakh tự xưng” vẫn còn tồn tại), đúng vào ngày sinh của ông.
Tượng Aivazovsky được dựng tại Stepanakert vào tháng 12 năm 2021, là một phần của dự án “Đại lộ Vinh quang Nga”, được chính quyền Nagorno-Karabakh phối hợp với cộng đồng người Nga tại đây, và lực lượng gìn giữ hòa bình Nga thực hiện.
Ivan Aivazovsky – tên khai sinh là Hovhannes Aivazian – sinh ngày 29 tháng 7 năm 1817 trong một gia đình người Armenia.
Tác giả của bức tượng là nghệ sĩ, nhà điêu khắc và giảng viên người Nga Salavat Shcherbakov, cũng là người đã thực hiện tượng đài tưởng niệm các chiến binh quốc tế tại Đồi Poklonnaya ở Moscow và tượng đài Heydar Aliyev tại Baku.
Căng thẳng giữa Nga-Azerbaijan ngày càng gia tăng. Ảnh: IT
Quan hệ giữa Moscow và Baku đã trở nên căng thẳng từ tháng 6, sau khi các thành viên trong cộng đồng người Azerbaijan bị bắt giữ tại Nga trong khuôn khổ cuộc điều tra vụ án mạng tại Yekaterinburg. Đáng lưu ý, 2 người trong số này đã tử vong sau khi bị bắt.
Azerbaijan cáo buộc rằng, hai công dân của họ đã bị tra tấn và sát hại trong quá trình bắt giữ. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga cho biết các vụ bắt giữ diễn ra trong khuôn khổ các vụ án hình sự, và Ủy ban Điều tra Nga thông báo nguyên nhân tử vong của một người bị giam là do nhồi máu cơ tim.
Căng thẳng dâng cao. Sau sự kiện này, chính quyền Baku đã tiến hành một cuộc khám xét bất ngờ nhằm vào Đài “Sputnik Azerbaijan” của Nga, đồng thời bắt giữ một số công dân Nga với cáo buộc buôn lậu ma túy và tội phạm mạng. Theo RBC, những người này sau đó được đưa ra tòa trong tình trạng có dấu vết bị đánh đập.
Baku đã phá dỡ bức tượng đài trong dự án “Đại lộ Vinh quang Nga”. Ảnh: RBC
Baku gấp rút sản xuất đạn pháo, giáng đòn thứ hai vào Nga
Chuỗi căng thẳng mới nhất giữa Nga-Azerbaijan chưa dừng lại tại đây. Nguồn tin từ cơ quan an ninh Ukraine (SBU) tiết lộ, Azerbaijan đang chuẩn bị thiết lập dây chuyền sản xuất đạn dược nhằm cung cấp cho quân đội Ukraine. Theo tờ Mail (Nga), thông tin được các kênh truyền thông Ukraine chia sẻ rộng rãi.
Các dữ liệu được công bố cho biết, Azerbaijan dự kiến triển khai sản xuất hàng loạt đạn pháo cỡ 122 mm và 152 mm tại nhà máy “Avia-Agregat” ở thủ đô Baku. Hiện tại, các máy ép công nghiệp Lasko-1000 và Lasko-350 do công ty Thổ Nhĩ Kỳ Makin eve Kimya Endüstrisi Şirketi cung cấp đang được lắp đặt và vận hành thử.
Song song với đó, một số doanh nghiệp thuộc tổ hợp công nghiệp – quân sự Azerbaijan cũng đang tiến hành đàm phán với công ty Rais của Bulgaria để mua lại và đưa vào sử dụng hai dây chuyền sản xuất vỏ đạn pháo hiện đại.
Trả lời phỏng vấn của Đài Tsargrad (Nga) ngày 31/7, chuyên gia phân tích chính trị Vadim Siprov nhận định:
“Nếu những thông tin này được xác thực, Azerbaijan có thể đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng. Chính quyền của Tổng thống Ilham Aliyev dường như đang đánh giá sai tình hình khi đặt cược vào sự bảo trợ của Thổ Nhĩ Kỳ và châu Âu”.
Azerbaijan đang có nhiều động thái ủng hộ Ukraine trong cuộc chiến chống Nga. Ảnh: Văn phòng Tổng thống Ukraine
Cũng theo vị chuyên gia, Azerbaijan và Ukraine đang ngấm ngầm phối hợp nhằm làm suy yếu vị thế của Moscow.
Một ngày trước đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova lưu ý rằng, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đang tìm cách lợi dụng các mâu thuẫn hiện tại giữa Nga và Azerbaijan để kích động thù hận dân tộc và phá hoại quan hệ song phương.
Tại buổi họp báo, bà Zakharova cho biết: “Theo thông tin chúng tôi nắm được, SBU có ý định khai thác căng thẳng Nga – Azerbaijan để kích động hận thù sắc tộc.
Cụ thể, phía Ukraine đang lên kế hoạch sử dụng những người đào ngũ từ Nga, thực hiện các vụ phá hoại nhằm vào công dân, cơ quan đại diện và di sản văn hóa của Azerbaijan dưới danh nghĩa Nga, đổi lại là thù lao”.
Theo bà, mục tiêu của kế hoạch này là tạo dựng hình ảnh Nga là “bên xâm lược”, qua đó tác động đến dư luận tại Azerbaijan, Thổ Nhĩ Kỳ và các nước châu Âu.
Nhận định chung về diễn tiến sắp tới trong căng thẳng Nga-Azerbaijan, ông Siprov cho rằng Azerbaijan có thể sẽ phối hợp với Ukraine và phương Tây để gây sức ép cho Nga theo 2 kịch bản:
Kế hoạch A: Khiêu khích nhằm buộc Moscow tiến hành một chiến dịch quân sự mới. Trong bối cảnh này, các vụ bắt giữ công dân Nga – bao gồm cả nhà báo – có thể được xem là hành động có chủ đích nhằm làm mất ổn định nội bộ. Mục tiêu cuối cùng là khiến Nga phải sử dụng biện pháp quân sự để giải quyết mâu thuẫn song phương.
Kế hoạch B: Nếu phương án đầu tiên không phát huy hiệu quả, phương Tây sẽ chuyển sang chiến lược dài hạn hơn, với mục tiêu chính là phá vỡ hành lang vận tải chiến lược “Bắc – Nam” nối Nga và Iran.
Việc dọa kiện Nga ra Tòa án Quốc tế liên quan đến vụ việc của Hãng hàng không Azerbaijan (AZAL) cũng nằm trong lộ trình này. “Kết quả của tòa án đã được định đoạt từ trước và sẽ bất lợi cho Nga” – ông Siprov nhận định.
Truyền thông Nga cho biết, Moscow đã bắt đầu đáp trả các động thái từ Azerbaijan. Ảnh: Reuters
Nga bắn Kinzhal, đòn trả đũa bắt đầu
Trước các động thái gây căng thẳng từ liên minh Ukraine – Azerbaijan, Nga không đứng yên. Những đòn đáp trả đầu tiên bằng tên lửa siêu vượt âm Kinzhal đã được triển khai – và theo giới quan sát, đây mới chỉ là khởi đầu.
Theo các nguồn tin từ báo giới Nga, lực lượng vũ trang Nga đã tiến hành loạt tấn công chính xác bằng tên lửa Kinzhal nhằm vào ba nhà máy lọc dầu tại Ukraine, bao gồm Kremenchuk, Drohobych và Odessa.
Đây là các cơ sở được cho là có liên hệ gián tiếp với mạng lưới cung ứng năng lượng do Tập đoàn dầu khí quốc gia Azerbaijan (SOCAR) vận hành tại Ukraine.
Đòn đánh được đánh giá là mang tính cảnh báo cao, nhắm vào hạ tầng then chốt có thể hỗ trợ Kiev trong việc mở rộng tiếp nhận và tái xuất nhiên liệu từ phía Azerbaijan và các nước Trung Á.
Bình luận trên Tsargrad, cây bút Andrey Revnivtsev khẳng định:
“Chúng ta không chỉ tấn công các cơ sở lọc dầu. Đây là thông điệp cứng rắn gửi tới Baku: Moscow không chấp nhận vai trò ‘đường vòng’ trong liên minh năng lượng giữa Azerbaijan và kẻ thù của nước Nga”.
Đáng chú ý, theo ông Revnivtsev, đối với Baku, đòn tấn công vào hạ tầng năng lượng lần này “còn đau đớn hơn cả việc trục xuất các nhân vật nổi bật trong cộng đồng Azerbaijan tại Nga” – cho thấy mức độ nghiêm trọng trong cách Nga nhìn nhận sự xích lại giữa Kiev và Baku.
Giới phân tích không loại trừ khả năng trong thời gian tới, các trạm xăng, kho chứa và cơ sở hạ tầng năng lượng do SOCAR sở hữu tại Ukraine có thể bị đưa vào danh sách mục tiêu quân sự.
Bên cạnh đó, một số chính sách ưu đãi mà các doanh nghiệp Azerbaijan từng được hưởng tại Nga cũng có thể bị xem xét lại – đặc biệt nếu Baku tiếp tục đẩy mạnh hợp tác với chính quyền Kiev.
Các nhà phân tích cho rằng, cuộc đối đầu trên mặt trận năng lượng giữa Nga và trục Ukraine – Azerbaijan – phương Tây đã chính thức khởi động. Và với việc Moscow đã “nổ phát súng đầu tiên”, căng thẳng có thể sẽ tiếp tục leo thang trong thời gian tới.
(Theo RBC, Mail, Tsagrad TV)
Đọc bài gốc tại đây.
