Nội dung chính
– Cùng chung tiền nhau để búa bổ những ổ đá quý anh chị nhà mình nhá! Chúc anh chị nhà mình một búa nhà lầu, một búa xe hơi!
– 3 tỷ không trăm 84 triệu. Chúc mừng anh chị nhà mình! Viên này em nhận thấp nhất từ 500 nghìn.
– Ra nổ một phát chục tỷ là ngon rồi anh chị ạ!
– Viên 50 triệu giảm xuống còn 10 triệu, anh chị nào chốt được báo em.
– Ổ hàng tiềm năng như thế này mà không được. Tiếc quá!
– 6 tỷ 3 trăm 20 triệu đồng rồi!
Đây là trích đoạn diễn biến trong một livestream “đổ thạch” – hình thức “đào lửa” gây nhức nhối gần đây. Tất nhiên người tỉnh táo nhanh chóng nhận ra không có chuyện dễ kiếm tiền đến thế. Nhưng ngược lại, những lời bùi tai này đã khiến không ít người “chung tiền góp một búa” với ước mơ có nhà có xe, đổi đời chỉ sau 1 đêm.
Kết quả không khó đoán với những người nhẹ dạ: BỊ LỪA. Và mọi sai lầm đều phải trả giá bằng tiền mặt, con số lên đến hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng. Vậy “đổ thạch” là gì? Sao lại có thể thao túng người ta chi ra nhiều tiền đến vậy?
Trích từ một livestream “đổ thạch”
“Đổ thạch” là gì?
Mô tả một cách dễ hiểu, “đổ thạch” (còn gọi là đập đá) là hoạt động bóc tách, xử lý đá thô để có những viên đá quý thành phẩm nằm bên trong khối đá thô đó. Bản chất công việc này có tính may rủi ngay từ đầu vì rất khó đoán có đá quý bên trong đá thô không. Lợi dụng điều này, kẻ gian đã tổ chức livestream đổ thạch.
Trong mỗi livestream, kịch bản thường là người live bày các cục đá thô, nói rằng chúng có chứa đá quý bên trong, kêu gọi mọi người hùn vốn để mua với giá thấp. Nếu trong đá thô có đá quý người live sẽ mua lại viên đá đó với giá cao, nếu không thì thôi. Sau đó sẽ có 2 khả năng xảy ra:
(1) Nếu người chơi đã chuyển khoản số tiền hùn vốn thì thường không có đá quý bên trong, đồng nghĩa với người chơi mất tiền.
(2) Nếu người chơi mới chỉ comment xí phần, chưa chuyển khoản thì thường ra kết quả là có đá quý (nhưng thật giả không được kiểm chứng). Lúc này người live chia % và hô lên mỗi người được bao nhiêu tiền. Sau đó họ chủ động liên lạc, yêu cầu người chơi đóng thuế từ 1 – 10% để được nhận số tiền ăn chia. Ham hố số tiền được chia, người chơi chuyển khoản và mất tiền.
Nhìn chung, tất cả đều có một kết cục là người chơi chuyển khoản và mất tiền, không có đá quý nào cả.
Comment xí phần trên một livestream “đổ thạch” ở TikTok
Để câu kéo người chơi, những livestream đổ thạch này thường có phần comment rất uy tín, hết người này muốn hùn tiền mua đá thô đến người kia khẳng định mình đã nhận được tiền. Tuy nhiên loạt bình luận này đều do đội ngũ seeding của người livestream tạo ra nhằm kích động tâm lý tiếc tiền, sợ bỏ lỡ của người xem.
Với bình luận vạch trần và tố cáo lừa đảo, những người tổ chức livestream “đổ thạch” thường block thẳng tay hoặc mắng ngược. Chẳng hạn khi cư dân mạng nói: “Tin vào đổ thạch thì còn cái nịt”, chủ nhân một phiên live đã mắng xối xả: “Bác nghĩ như vậy là thiển cận, là ếch ngồi đáy giếng, chỉ biết một mà không biết mười. Mình phải nhìn rộng ra một tí, suy nghĩ đa chiều lên bác ạ!”.
Hiện tại, hình thức lừa đảo này đang xuất hiện rầm rộ ở hầu hết các nền tảng MXH, từ TikTok, Facebook đến YouTube, thu hút nhiều người tương tác. Riêng ở Facebook, các hội nhóm “đổ thạch” phát triển rầm rộ, có đến hàng chục nghìn thành viên, chia sẻ về nội dung liên quan đến “đập đá, đổ thạch” và đá quý.
Các nhóm “đổ thạch” trên Facebook có rất đông thành viên
YouTube cũng là một nền tảng được dân “đổ thạch” tận dụng
Bản chất của “đổ thạch” lợi dụng tâm lý ham giàu nhanh
Anh Phạm Hùng Vương (đến từ Nam Định) – chuyên kinh doanh trang sức đá quý và đá phong thuỷ cho biết livestream đổ thạch bắt đầu xuất hiện trên MXH từ 2 năm trước. Thời gian gần đây, loại hình ngày càng nở rộ, nhiều người bị lừa và con số lên đến tiền tỷ.
Trong 2 năm vừa qua, hình thức này đã có những thay đổi, Vương cho biết thời gian đầu livestream đổ thạch có giá trị thấp, chỉ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng nhưng khoảng hơn 1 năm nay, giá bị đẩy lên vài chục triệu, thậm chí vài trăm triệu, có viên lên tới vài tỷ. Cũng theo Vương, cơ quan chức năng đã nỗ lực xử lý nên các nhóm lừa đảo chuyển địa điểm hoạt động lên khu vực biên giới, đặt máy chủ ở nước ngoài khiến việc xử lý trở nên rất khó khăn.
Một clip của Vương nói về chuyện “đổ thạch”
Về lý do nhiều người bị cuốn theo “đổ thạch”, Vương giải thích: “Thứ nhất là mọi người chưa có kinh nghiệm, kiến thức về đá quý, về ngọc nhưng lại ham làm giàu nhanh, muốn làm giàu mà không muốn bỏ sức lao động nên dễ bị dẫn dụ. Trong khi đó hầu hết các trò làm giàu nhanh đều là lừa đảo.
Thứ 2, việc livestream đổ thạch đúng là dựa trên cơ sở có thật. Nhưng tỷ lệ có đá quý trong đá thô rất thấp, có khi cả nghìn viên mới có 1 viên hoặc không có viên nào. Vì vậy những đối tượng lừa đảo dùng đá kém chất lượng hoặc giá rẻ như đá Fluorit thô thiên nhiên, giá chỉ vài chục nghìn/ kg rồi giả thành đá cao cấp như ngọc lục bảo hay Spinel. Giả sử 1 viên chỉ 5.000 – 10.000 đồng nhưng họ hô giá đến vài chục triệu.
Mỗi team lừa đảo như thế có khoảng 5 – 10 người nhưng có đến hàng trăm nick ảo, tạo hiệu ứng đám đông đánh vào tâm lý của người dân. Nhiều người cứ thấy người nọ người kia trúng, được chuyển khoản tiền tưởng là thật nên chuyển theo. Người xem bị cuốn vào, thấy nick khác mua và trúng nên sinh lòng tham, xuống tiền và mất.
Một livestream chỉ cần lừa được 10 người, mỗi người đóng 10% là họ đã có vài chục triệu rồi. Còn chưa tính những người bị lừa nhiều hơn, sâu hơn thì mất nhiều tiền”.
Về việc “đổ thạch” hay chơi đá quý, Vương khẳng định cần ít nhất vài năm học hỏi, tìm hiểu mới có thể biết giá trị thực, cách phân biệt đúng sai, nhận biết chất lượng và màu sắc đá quý. Vì vậy anh đưa ra lời khuyên với những người đã và đang nung nấu ý định kiếm tiền từ trò may rủi này:
“Trước khi xuống tiền đầu tư một cái gì đấy thì phải tìm hiểu kỹ, không nên ham làm giàu nhanh, dễ rơi vào bẫy lừa đảo. Mọi người cũng không nên tham giàu một cách nhanh chóng vì dễ dính bẫy lừa đảo. Cuối cùng, giàu một cách nhanh chóng mà không có sự đầu tư về kiến thức, không có kinh nghiệm quản lý tài chính thì cũng khó giữ, không bền và dễ sa ngã vào cám dỗ đồng tiền. Vì vậy làm giàu bền vững mới là tốt nhất”.
Cùng quan điểm với Vương, một thợ đá quý lành nghề tại huyện Lục Yên (tỉnh Yên Bái), cho biết: “Đổ thạch có thể được xem là một nét văn hóa lâu đời hình thành trong giới làm đá, bản chất của việc làm này là giao lưu kinh nghiệm giữa những người thợ, chia sẻ rủi ro và lợi nhuận khi chặt một viên đá chứ không phải câu chuyện may rủi, đỏ đen như trên TikTok”.
“Không ai soi được 100% khả năng lành, sạch của một viên đá quý thô, khi dùng đèn để soi chất đá bên trong phải dựa trên nhiều yếu tố như độ hút đèn, cảm quan về màu sắc, chất rạn nứt, cái thớ, nẹp như thế nào. Vậy nên nếu chỉ nhìn qua màn hình livestream thì làm sao đánh giá được?”, thợ đá quý này nói thêm.
Livestream đổ thạch nhan nhản khắp MXH
“Đổ thạch” là ảo nhưng đổ nợ là thật!
Chiều 17/3 vừa qua, Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an TP Hà Nội đã tiếp nhận đơn trình báo của một nữ nạn nhân. Người này cho biết, trong 2 ngày (15 – 16/3) khi tham gia các sàn livestream “đổ thạch” trên mạng xã hội Facebook, nạn nhân đã bị các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tổng số tiền hơn 2,2 tỷ đồng.
Đây không phải nạn nhân đầu tiên “sa bẫy”. Trước đó vào tháng 1/2025, Công an tỉnh Lạng Sơn đã bắt giữ nhóm lừa đảo gồm 8 đối tượng trú tại tỉnh Hà Nam và Lạng Sơn về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Hình thức của nhóm đối tượng này là kêu gọi người dân đóng tiền để mua suất “đổ thạch” với lời hứa lợi nhuận cao. Công an thu giữ tang vật gồm 400 triệu tiền mặt, 300 triệu đồng trong tài khoản; 25 bao đất đá, 10 sim rác, 4 xe mô tô, 27 chiếc điện thoại di động và nhiều tang vật liên quan.
Dù có nhiều vụ việc diễn ra, cơ quan chức năng cũng nhiều lần khuyến cáo cảnh giác với các hình thức mua bán trên MXH nhưng ngày càng nhiều người bị thu hút vào trò chơi này. Không ít người đã trở thành con nghiện “đổ thạch” khi càng lãi thì càng ham mà càng thua thì lại càng muốn gỡ.
Bên cạnh đó việc hàng nghìn, hàng vạn phiên livestream “đổ thạch” trên Facebook, TikTok “sáng đèn” cả ngày lẫn đêm cũng là lời mời gọi khó cưỡng, khiến nhiều người trở thành miếng mồi béo bở cho các đối tượng lừa đảo.
Suy cho cùng, ai cũng mong muốn có một cuộc sống ổn định, đủ đầy về vật chất lẫn tinh thần mà không phải lo nghĩ quá nhiều. Nhưng đời không như là mơ, lợi dụng tâm lý ham giàu nhanh và muốn đổi đời trong chốc lát, kẻ gian ngày càng tạo ra nhiều hình thức lừa đảo tinh vi, đẩy những người nhẹ dạo vào ma trận lừa lọc. Vì vậy hãy tỉnh táo, đừng để tiền mất tật mang hay tệ hơn là tán gia bại sản với những trò lừa đảo như đổ thạch.
Đọc bài gốc tại đây.
