Tuổi thơ không bằng phẳng
Trần Quang Vinh (sinh năm 1986, ở quận 5, TPHCM) đã sớm say mê các hình vẽ từ khi mới 7 tuổi. Khi ấy, cậu hay mày mò vẽ trên ứng dụng Microsoft Pain và sau đó tiếp cận với phần mềm thiết kế chuyên nghiệp hơn.
8 tuổi, bố mẹ ly hôn, Vinh ở với mẹ. 2 năm sau, cả bố và mẹ anh đều tìm được những “khoảng trời riêng”.
Đến năm 15 tuổi, Vinh lủi thủi sống một mình trong căn nhà từng là tổ ấm cũ. Mỗi tuần, mẹ sẽ đến mang đồ ăn và 100 nghìn đồng đặt trên tủ lạnh cho Vinh rồi về, còn cậu chỉ biết lao vào vẽ và nghe nhạc để quên đi sự đời.
Có lẽ, chính bởi sự tự lập sớm nên việc học hành với cậu không phải là mối quan tâm, ưu tiên hàng đầu. Những năm tháng đó, Vinh bỏ bê nhiều môn học, gần như chỉ đắm mình với đam mê thiết kế nên kết quả luôn “đội sổ” ở lớp.
Cuối năm lớp 12, trong khi bạn bè cùng trang lứa đều mong đỗ đại học thì Vinh lại nộp đơn vào trường đào tạo nghề về đồ họa. Việc dạy thiết kế khi đó quá đơn sơ, Vinh bỏ học chỉ sau 1 tháng vì toàn học lý thuyết “chay”. Sau đó, cậu xin làm thiết kế đồ họa, tự nuôi sống bản thân với mức lương 3 triệu đồng.
Trần Quang Vinh – chàng trai được hàng loạt công ty tại “thung lũng Silicon” săn đón
Vinh thừa nhận, tuổi niên thiếu của anh rất hoang dã, anh không hề có định hướng rõ ràng. Bởi lúc nào cũng quanh quẩn một mình, chẳng nói chuyện nhiều với bố mẹ. Vinh không biết mình thích gì ngoài đồ họa và thiết kế.
Vụt sáng khi thời cơ chín muồi
Với năng khiếu thiên bẩm cộng với sự rèn luyện và một tư duy mới, mức thu nhập của Vinh từ 3 triệu đồng tăng dần lên 4.500 USD một tháng. Sản phẩm của anh từng được Apple featured trên App Store thu hút hàng trăm nghìn người dùng.
Năm 2013, ở tuổi 27, Vinh có cơ hội sang Mỹ làm việc dù bản thân không có bằng cấp. Tuy nhiên, cơ hội bốc hơi chỉ sau thông báo huỷ job của công ty bên Mỹ do thay đổi chính sách.
Cánh cửa cơ hội tưởng chừng bị đóng lại một cách thô bạo, nhưng vợ anh lại động viên “hãy theo đuổi ước mơ của mình”. Thế là, Vinh vẫn đi dù không có công việc nào đang chờ đợi mình, không một điều gì đảm bảo cho tương lai. Thứ duy nhất mà anh có chỉ là tấm vé máy bay đã mua sẵn.
Đặt chân đến San Francisco, thành phố lớn, đắt đỏ bậc nhất nước Mỹ, Vinh thấm thía lời đúc kết “không phải ai cũng có thể tồn tại ở đây”.
Vinh kể, anh bị căng thẳng trước mọi thứ diễn ra. Anh chỉ có khoảng 8.000 USD phòng thân, nhưng tiền thuê một phòng đã 2.500 USD một tháng, nên chỉ có thể thuê phòng chung với người khác, giá 800 USD.
Sau đó, anh nhanh chóng liên hệ với tất cả những đồng nghiệp người Mỹ hồi còn ở Việt Nam nhờ hỗ trợ. May mắn, một người bạn đã giúp anh làm quen với CEO công ty người này đang làm. Và đó là cơ hội để có được buổi phỏng vấn đầu tiên ở Mỹ. Cuộc phỏng vấn kéo dài 8 tiếng đồng hồ.
Anh Vinh làm việc tại nhà riêng, ở San Francisco, năm 2017
Kết thúc buổi phỏng vấn, CEO công ty cho Vinh hai lựa chọn cho vị trí giám đốc thiết kế với mức lương như anh đề nghị hoặc lương thấp hơn 15% nhưng có thêm cổ phần. Lúc đó, vì chỉ muốn có tiền để trang trải, anh chọn phương án đầu – mức lương 100.000 USD.
Vinh có năng lực chuyên môn nhưng yếu ở kỹ năng giao tiếp. Dù tiếng Anh tốt, khả năng truyền đạt của anh không như mong đợi. Anh tập nói trước gương, sau đó chủ động phát biểu trong các cuộc họp để nhận góp ý từ đồng nghiệp. Tại đây, mọi người nhiệt tình chỉ cho anh nên dùng từ nào để diễn đạt cho đúng ý. Và cũng nhờ làm việc trong môi trường chuyên nghiệp như vậy nên anh tiến bộ lên rất nhanh. Chỉ một năm sau, thiết kế của Vinh được báo Fox của Mỹ vinh danh là thiết kế đẹp nhất trong năm.
Năm 30 tuổi, Vinh được Google mời về làm việc lần đầu tiên. Song, do tính cách không thích cạnh tranh cao, và cũng chưa có ý thức phải phát triển bản thân ở những công ty lớn, Vinh chỉ muốn tập trung vào phần việc đam mê là thiết kế nên đã quyết định từ chối.
3-4 năm sau, khi công việc ban đầu không còn nhiều hứng thú cũng là lúc Vinh được hầu hết các công ty công nghệ săn đón khi cho ra đời một website riêng, gây được tiếng vang. Google một lần nữa liên hệ với anh.
Vinh đã từ chối những lời mời rất hấp dẫn của Microsoft, Uber, hay làm lãnh đạo nhóm thiết kế PlayStation 5 (PS5) của Sony để đầu quân về Google, sau 4 tháng triền miên làm các bài kiểm tra. Cùng với “ông lớn” này, Vinh có những sản phẩm đạt… 3 tỷ người dùng.
Trầm cảm giữa lúc sự nghiệp đỉnh cao
Phải sống một mình nơi đất khách quê người khiến Vinh luôn muộn phiền. Có lần, anh khóc nức nở ở nhà hàng khi thấy một gia đình tổ chức sinh nhật cùng nhau, còn mình chỉ đơn côi. Lần khác, đột nhiên Vinh bị đau bụng bên trái nặng, không đi được. Đồng nghiệp đưa vào viện anh mới biết mình bị sạn thận. Anh nằm đến ba giờ sáng rồi tự đón xe về.
Ba ngày liền, Vinh chỉ trên giường, bớt đau thì gắng gượng dậy đi làm. Vậy nên ngay khi ổn định cuộc sống, anh đón vợ sang. Vinh bớt cô đơn sau những giờ tan làm, nhưng cũng áp lực kinh tế hơn. Anh không muốn bạn đời phải khởi đầu cuộc sống ở Mỹ như mình từng trải nên thuê căn nhà cho hai người bằng 1/4 tháng lương.
Cuộc sống ở thuê khi con nhỏ đầy bất cập. Đứa trẻ khóc ngằn ngặt suốt ngày đêm, trong khi vách tường ngăn với hàng xóm quá mỏng. Đôi vợ chồng Việt bị hàng xóm nói lời khó chịu, chủ nhà đuổi khéo.
Anh Vinh (đeo kính) cùng các đồng nghiệp ở sự kiện brainstorm về AI ở trụ sở Meta, New York 2023. Dù nghỉ việc, anh Vinh vẫn giữ vai trò hỗ trợ công ty
Thời điểm ở Google, Vinh biết mình bị trầm cảm kinh niên do những tổn thương thời niên thiếu, sau khi được kiểm tra sức khỏe tổng thể. Lúc này chàng trai Việt mới hiểu vì sao dù có vợ con, công việc và thu nhập tốt, trong lòng luôn thấy cô đơn, trống rỗng. Anh bắt đầu tìm đến bác sĩ tâm lý để trị liệu.
Làm việc ở Google được ba năm thì phải dừng do Covid-19 ập đến. Tách mình khỏi công việc khiến bệnh trầm cảm của Vinh nặng hơn. Anh luôn sợ bóng tối, không dám vào nhà. Bởi cứ ở trong phòng là khóc, thậm chí thuốc phản tác dụng khiến bệnh tình nặng hơn.
35 tuổi, sau 7 lần từ chối, Vinh chuyển sang làm cho Meta, là một trong những nhân sự cấp cao, ở bộ phận đi tìm những ý tưởng mới, lãnh đạo nhóm thiết kế cho trí thông minh nhân tạo. Ở đây, anh sở hữu mức lương lên đến 11 con số/năm, tức hơn 1 tỷ đồng mỗi tháng. Đặc biệt, anh được làm việc từ xa để phù hợp với sức khỏe.
Tuy nhiên, Vinh vẫn bị trầm cảm nặng, sức khỏe giảm sút. Thuốc giúp Vinh cân bằng, nhưng cướp hết cảm xúc để hoàn thiện công việc cần đòi hỏi cảm hứng. Trong cuộc họp, do tác dụng của thuốc, anh phản ứng thái quá với đồng nghiệp nên “vô cùng áy náy”.
Suy nghĩ giúp anh gắng gượng lúc đó là, nếu không còn làm việc được nữa, anh muốn làm điều gì đó để lại cho đời. Đó là ý niệm thôi thúc anh thành lập công ty riêng vào tháng 1/2022. Gom tất cả những từng trải của bản thân, anh muốn biến thành trải nghiệm giúp đỡ những người từng bị trầm cảm bằng ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
Anh Vinh bên vợ tại vườn quốc gia Yosemite, California, Mỹ, năm 2020
Anh cùng 15 cộng sự là các bác sĩ chuyên khoa tâm thần, chuyên gia công nghệ ở nhiều quốc gia cùng nhau xây dựng sản phẩm hỗ trợ và chữa trị tốt hơn cho những người mang chứng trầm cảm mang tên Murror.app.
Murror là 1 hệ thống giúp người dùng có thể hiểu về vấn đề nội tâm của mình, bằng cách dùng trí thông minh nhân tạo, tạo ra một môi trường để họ cảm thấy an toàn, giúp họ viết lại những nhật ký cảm xúc. Dựa trên nhật ký cảm xúc đó sẽ hiểu cụ thể điều gì đã xảy ra.
Vinh nói, khi kể câu chuyện của mình, anh không có ý trách móc cha mẹ vì mọi chuyện xảy ra đã là quá khứ và mẹ anh đã làm hết mình để cho anh cuộc sống suôn sẻ nhất. Anh chỉ muốn mọi người hiểu được sự tác động của gia đình lên tâm lý của một đứa trẻ.
Tổng hợp
Đọc bài gốc tại đây.
