Hình minh họa bởi AI
Muối là thứ gia vị giản dị nhưng không thể thiếu trong bữa ăn hằng ngày. Đây cũng là mặt hàng thiết yếu, có vai trò quan trọng trong đời sống và sức khỏe của con người, là nguồn nguyên liệu quan trọng trong công nghiệp chế biến thực phẩm, y tế, sản xuất các hóa chất cơ bản và nhiều lĩnh vực khác.
Việt Nam là quốc gia có đường bờ biển dài, với nhiều địa phương sống ven biển nên Việt Nam có lợi thế tự nhiên để phát triển ngành muốn từ lâu đời.
Muối Việt Nam đã từng bước được xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý như: “Muối Đề-Gi” tỉnh Bình Định, “Muối tre Kosal” tỉnh Quảng Bình, “Muối Sa Huỳnh” tỉnh Quảng Ngãi, “Muối Bà Rịa” tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, “Muối Tuyết Diêm” tỉnh Phú Yên… được xuất khẩu tới các thị trường châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc… và xây dựng được kênh phân phối bền vững.
Những diên dân trên cánh đồng muối. Ảnh: Facebook Lang thang Nam Định.
Theo thông tin tại Festival Nghề muối Việt Nam – Bạc Liêu năm 2025, hiện nay, nghề muối đang là sinh kế, tạo việc làm cho khoảng 12.000 hộ diêm dân tại 9 vùng sản xuất muối tại 21 tỉnh, thành phố ven biển.
Đặc biệt, nói đến muối, không thể không nhắc đến Bạc Liêu – vùng đất được mệnh danh là “thủ phủ muối” của Việt Nam. Với hơn 1.400 ha cánh đồng muối, sản lượng hàng năm lên đến hàng chục nghìn tấn, Bạc Liêu không chỉ là nơi sản xuất muối lớn nhất cả nước mà còn là nơi lưu giữ một nét văn hóa đặc sắc.
Muối Bạc Liêu, hay còn gọi là “Muối Ba Thắc”, từ lâu đã nổi tiếng với chất lượng cao, vị đậm đà, được xuất khẩu đi nhiều nước. Năm 2013, muối Bạc Liêu đã được cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý. Năm 2020, nghề muối tỉnh Bạc Liêu đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia, khẳng định giá trị riêng biệt của vùng đất này.
Ông Phan Văn Phúc, xã Vĩnh Thịnh, huyện Hòa Bình. Ảnh: Cổng thông tin điện tử tỉnh Bạc Liêu.
Muối cũng là thứ gia vị mặn mòi sinh ra một số tỷ phú của vùng đất Bạc Liêu. Ông Phan Văn Phúc là một ví dụ điển hình. Ông Phúc là diêm dân xã Vĩnh Thịnh, huyện Hòa Bình, đã gắn bó với nghề muối hơn 40 năm.
Ban đầu, vợ chồng ông bắt tay vào khai thác 6ha đất hoang phèn chua và cây mắm phủ kín. Vì chưa có nhiều kinh nghiệm và đất chưa được cải thiện đất đai kỹ lưỡng, gia đình ông gặp phải thất bại trong hai năm đầu.
Tuy nhiên, với sự bền bỉ, gia đình ông Phúc đã bắt đầu thu hoạch muối ổn định vào năm thứ ba. Đến năm thứ tư, việc sản xuất đã trở nên ổn định và bắt đầu mang lại doanh thu. Nhờ vào sự phát triển đó, ông Phúc đã mở rộng quy mô sản xuất.
Tới năm 2000, ông đã sở hữu 45ha đất sản xuất muối, với tổng sản lượng hàng năm lên tới hơn 75.000 giạ muối, tạo ra nguồn thu nhập ổn định. Hiện nay, ông quản lý 20ha sản xuất muối theo phương pháp truyền thống và đầu tư thêm 2ha để sản xuất muối sử dụng phương pháp trải bạt.
Ông Phúc chia sẻ, nghề muối mang tính chất bấp bên do phụ thuộc vào thời tiết và giá cả. Nhằm giảm thiểu rủi ro, ông đã đầu tư xây dựng ba kho trữ lương với sức chứa khoảng 30.000 giạ, để bảo quản muối khi giá thấp. Hiện nay, ông là người có quy mô sản xuất muối lớn nhất vùng, mỗi vụ thu về gần 1 tỷ đồng.
Trên thực tế, giá trị hạt muối của Việt Nam chưa được nâng cao, đầu ra không ổn định, lợi nhuận thu về còn rất thấp, thu nhập của diêm dân chỉ bằng 70% mức thu nhập trung bình cả nước.
Phát biểu tại Festival Nghề muối, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, hạt muối tuy nhỏ bé nhưng chứa đựng sức sống mãnh liệt của đất trời và con người Việt Nam. Chính vì vậy, theo chia sẻ của Phó Thủ tướng, để nâng cao giá trị của hạt muối, Bạc Liêu không chỉ dừng lại ở việc làm muối, mà còn kết hợp với du lịch, văn hóa, biến những cánh đồng muối thành điểm đến hấp dẫn, để du khách không chỉ thấy hạt muối, mà còn hiểu được câu chuyện của người làm ra nó. Đây là hướng đúng đắn để nâng cao, kéo dài chuỗi giá trị hạt muối Việt Nam.
Đọc bài gốc tại đây.
