Năm 2004, Tuyệt đỉnh Kungfu ra mắt khán giả, không chỉ mang đến những màn võ thuật đỉnh cao, những tiếng cười sảng khoái đặc trưng của Châu Tinh Trì, mà còn để lại những bài học sâu sắc về cuộc đời. Một trong những câu thoại tôi cho là hay nhất từ bà chủ khu ổ chuột Chuồng Heo, chính là: “Làm người phải biết nhân nghĩa, bằng không giỏi đến mấy cũng chỉ là cặn bã.”
Trong thế giới của Tuyệt đỉnh Kungfu, sức mạnh không nằm ở nắm đấm, mà ở cách con người đối xử với nhau. Những kẻ cậy quyền ỷ thế rồi cũng sụp đổ. Những cao thủ thực sự, dù lẩn khuất trong bóng tối, vẫn mang trong mình thứ ánh sáng của chính nghĩa.
Tinh, nhân vật chính của bộ phim, từng có một tuổi thơ lương thiện. Cậu bé năm xưa từng rút từng đồng xu lẻ mua kẹo cho một cô gái câm, nhưng lại bị đánh đập đến tàn nhẫn. Từ cú sốc đó, Tinh thay đổi, dần trở thành một kẻ lưu manh lang thang, tin rằng chỉ có sức mạnh mới giúp con người tồn tại. Nhưng cậu đâu biết rằng, kẻ mạnh thực sự không phải là kẻ đi gieo rắc nỗi sợ hãi, mà là người bảo vệ kẻ yếu.
A Tinh từng muốn trở thành một kẻ xấu.
Câu nói của bà chủ Chuồng Heo không chỉ dành cho băng nhóm Lưỡi Búa, những kẻ dùng vũ lực để đàn áp kẻ khác, mà còn là một lời cảnh tỉnh dành cho chính Tinh. Đó cũng là thông điệp bao trùm cả bộ phim: nếu con người mất đi lòng nhân nghĩa, mất đi sự thiện lương, thì dù có mạnh mẽ, tài giỏi đến đâu cũng chỉ là phế vật.
Võ thuật chân chính không nằm ở chiêu thức, mà ở đạo đức. Giữa những cao thủ vô danh trong Chuồng Heo, có một triết lý chung: “Cao thủ thực sự không cần đến danh tiếng.” Những bậc thầy võ thuật như Thợ cắt tóc, Thợ may hay Người đánh đàn đều sống ẩn mình, không phô trương, không khoe mẽ. Chỉ đến khi cần đứng lên bảo vệ người khác, họ mới ra tay. Bạo lực chỉ là công cụ cuối cùng, khi sự nhân nghĩa bị đẩy đến giới hạn.
Hỏa Vân Tà Thần (do Lương Tiểu Long thủ vai), kẻ phản diện được xem là đệ nhất cao thủ, cũng chỉ là một ví dụ về sự lụi tàn của cái ác. Cả đời hắn chìm trong giết chóc, đến mức chính hắn cũng không biết mình tồn tại vì điều gì. Khi đối diện với Tinh, người đã đạt đến cảnh giới tối cao của võ thuật, hắn không còn gì ngoài sự hoang mang và thất bại. Cuối cùng, hắn chỉ thốt lên một câu yếu ớt: “Cậu có thể nhận tôi làm sư phụ không?”
Đó không phải là sự khuất phục, mà là nhận ra chân lý muộn màng: kẻ mạnh thực sự không nằm ở sức mạnh thể chất, mà ở trái tim.
Tinh, sau khi thức tỉnh, cũng nhận ra điều này. Anh từng nói: “Ta đã từng là người tốt.” Nhưng câu nói ấy không phải là một lời nuối tiếc, mà là sự đánh thức lương tri. Trong trận chiến khốc liệt, Tinh không hề giết chết Hỏa Vân Tà Thần, bởi anh hiểu rằng, võ thuật không phải để giết chóc, mà là để cứu người. Chưởng lực mạnh nhất mà Tinh dùng mang tên “Như Lai Thần Chưởng – Phật pháp vô biên” cũng không nằm ngoài ý nghĩa ẩn dụ này.
Bộ phim khép lại không phải bằng hình ảnh một anh hùng bất bại, mà là khoảnh khắc Tinh quay trở về nơi anh từng bắt đầu. Một cậu bé nghèo đứng trước quầy kẹo, đôi mắt sáng lên khi thấy Tinh. Và Tinh, giờ đây đã là một bậc thầy võ học, chỉ mỉm cười nhẹ nhàng.
Như thể anh muốn nói với cậu bé, và với tất cả khán giả, rằng: Nhân nghĩa là sức mạnh lớn nhất. Khi con người giữ được lòng tốt, họ không bao giờ thất bại.
* Bài viết thể hiện góc nhìn riêng của tác giả.
Đọc bài gốc tại đây.
