Nội dung chính
Trong những tháng gần đây, truyền thông quốc tế đã tập trung nhiều hơn vào Iran và các quyết định liên quan đến lực lượng không quân của nước này. Đối mặt với những thách thức đáng kể trong việc hiện đại hóa phi đội chiến đấu, quốc gia này đang tìm các giải pháp thay thế mới để tăng cường khả năng chiến đấu của mình.
Theo Bulgarian Military, Iran đang cân nhắc mua máy bay chiến đấu JF-17 Block III của do Trung Quốc và Pakistan sản xuất, mẫu máy bay được biết đến với hệ thống điện tử hàng không tiên tiến, radar AESA và hệ thống tác chiến điện tử nâng cao. Động thái này gây ngạc nhiên, vì từ lâu đã có thông tin rằng Iran sẽ mua máy bay phản lực Su-35 của Nga.
Máy bay JF-17 Block III
JF-17 Block III do Tập đoàn công nghiệp máy bay Thành Đô của Trung Quốc và Tổ hợp hàng không Pakistan (PAC) cùng phát triển, là máy bay chiến đấu đa năng một động cơ. Máy bay được trang bị hệ thống điện tử hàng không tiên tiến, gồm radar mảng quét điện tử chủ động (AESA) KLJ-7A, mang lại lợi thế đáng kể trong việc phát hiện và theo dõi mục tiêu.
Máy bay có hệ thống tác chiến điện tử nâng cấp, tích hợp tên lửa tầm xa và hệ thống điều khiển bay mới. Ngoài ra, JF-17 Block III nhẹ hơn và có chi phí vận hành thấp hơn so với các phiên bản tương tự, khiến nó trở thành lựa chọn hấp dẫn cho các quốc gia có ngân sách hạn hẹp.
Su-35
Mặt khác, Su-35 của Nga là máy bay chiến đấu đa năng hạng nặng hai động cơ thế hệ 4++. Được Sukhoi phát triển, Su-35 có radar Irbis-E có khả năng phát hiện mục tiêu ở phạm vi lên tới 400 km trong điều kiện thuận lợi.
Su-35 sử dụng động cơ AL-41F1S mạnh mẽ với vector lực đẩy, mang lại khả năng cơ động đặc biệt. Hơn nữa, máy bay được trang bị hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến và tương thích với nhiều loại vũ khí, bao gồm tên lửa không đối không R-77 và R-73.
Những giả thuyết
Iran và Nga duy trì quan hệ đối tác chiến lược và Su-35 được coi là nền tảng cho nỗ lực hiện đại hóa phi đội của Tehran. Tuy nhiên, những rào cản tiềm ẩn trong việc cung cấp Su-35, chẳng hạn như thời gian sản xuất, hỗ trợ công nghệ và khả năng tương thích với nhu cầu cụ thể của Iran, được cho là nguyên nhân khiến nước này phải tìm kiếm các lựa chọn thay thế.
Một giả thuyết khác cho rằng, Iran có thể đang hướng đến mục tiêu xây dựng một phi đội hỗn hợp, kết hợp Su-35 với máy bay phản lực JF-17 Block III để đảm bảo tính linh hoạt và đa dạng hơn. Một số ý kiến khác cho rằng, chính quyền Iran có thể nghi ngờ về hiệu suất của Su-35 phiên bản xuất khẩu do ngành công nghiệp quốc phòng Nga đang gặp khó khăn bởi các lệnh trừng phạt.
Giả thuyết khác cho rằng, Iran có thể theo đuổi việc sản xuất nội địa các máy bay chiến đấu tiên tiến, chẳng hạn như Su-30 và Su-35. Các báo cáo đã chỉ ra rằng, chính quyền Iran đã đàm phán với Nga để có được bí quyết kỹ thuật và năng lực công nghiệp để sản xuất các máy bay chiến đấu này.
Tuy nhiên, việc sản xuất máy bay chiến đấu hiệu suất cao đòi hỏi phải có các vật liệu và công nghệ sản xuất tiên tiến, cùng với chuyên môn trong sản xuất động cơ – những lĩnh vực mà Iran thường phải đối mặt với lệnh trừng phạt và lệnh cấm vận.
Hơn nữa, vẫn còn nhiều câu hỏi về phạm vi chuyển giao công nghệ mà Nga sẵn sàng cung cấp, đặc biệt là khi có những lo ngại về sở hữu trí tuệ và khả năng cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu.
Quyết định của Iran
Việc Iran tìm kiếm thêm lựa chọn cho lực lượng không quân của mình phản ánh động lực địa chính trị rộng lớn hơn. Sự quan tâm của quốc gia này đối với JF-17 Block III có thể báo hiệu sự thay đổi, hướng tới đa dạng hóa quan hệ đối tác chiến lược của mình.
Trong khi Nga là đồng minh quan trọng, ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc ở Trung Đông, cùng với thiện chí hợp tác của Pakistan, khiến JF-17 trở thành một lựa chọn hấp dẫn.
Động thái này cũng có thể được hiểu là một biện pháp phòng ngừa nguy cơ rủi ro có thể xảy ra khi mua thiết bị quân sự của Nga, đặc biệt là khi ngành công nghiệp quốc phòng của Moskva đang chịu áp lực trong bối cảnh xung đột đang diễn ra.
So sánh hai máy bay cho thấy sự khác biệt rõ ràng. Su-35 có khả năng vượt trội về tầm bay, tải trọng và khả năng cơ động, khiến nó phù hợp cho các hoạt động chiến lược trên khoảng cách xa.
Ngược lại, JF-17 Block III có giá cả phải chăng hơn, dễ bảo trì hơn và được trang bị các công nghệ hiện đại có thể đủ dùng cho các cuộc xung đột khu vực hoặc nhiệm vụ phòng thủ.
Đối với Iran, việc lựa chọn một trong 2 máy bay hoặc kết hợp cả hai sẽ phụ thuộc vào đánh giá của nước này về nhu cầu hoạt động trước mắt, so với các mục tiêu chiến lược dài hạn.
Các quyết định của Iran liên quan đến lực lượng không quân của mình cũng có tác động đến các đối thủ trong khu vực. Các quốc gia như Ả Rập Xê Út và UAE, được trang bị máy bay chiến đấu tiên tiến của phương Tây như F-15, Eurofighter Typhoon và Rafale, sẽ theo dõi chặt chẽ các diễn biến quân sự của Tehran.
Việc mua lại các máy bay phản lực tiên tiến như Su-35 hoặc JF-17 có thể gây ra một cuộc chạy đua vũ trang trong khu vực, thúc đẩy các nước láng giềng nâng cấp đội bay của mình.
Vẫn còn phải chờ xem quyết định cuối cùng của Iran về việc hiện đại hóa phi đội máy bay của mình sẽ như thế nào. Dù họ lựa chọn Su-35 của Nga, JF-17 của Trung Quốc-Pakistan, sản xuất Su-30 và Su-35 trong nước hay kết hợp cả hai, thì những động thái này vẫn sẽ tác động đáng kể đến sức mạnh quân sự, khả năng công nghệ và vị thế của quốc gia này trên trường quốc tế.
Quang Hưng
Đọc bài gốc tại đây.
