Nội dung chính
Theo Bulgarian Military, Nga đã chính thức đưa ra ý tưởng cho phép Ấn Độ sản xuất máy bay chiến đấu tàng hình Su-57 trong nước. Đề xuất này đã được Vadim Badekha, Tổng giám đốc điều hành của United Aircraft Corporation, nêu bật trong lễ khai mạc Aero India 2025 tại Bengaluru.
Tuy nhiên, tin tức này không phải mới xuất hiện. Dmitry Shugaev, người đứng đầu Cơ quan Hợp tác Kỹ thuật Quân sự Liên bang Nga (FSMTC), đã chia sẻ với các phóng viên của Sputnik tại Abu Dhabi rằng, Ấn Độ không từ chối lời đề nghị này và thực tế là đang cân nhắc nghiêm túc.
Su-57 cho Ấn Độ
Bình luận của Shugaev ám chỉ đến việc các quan chức quốc phòng Ấn Độ đang tích cực đánh giá đề xuất này, mặc dù không có cam kết cuối cùng nào được đưa ra. Ông nhấn mạnh sự sẵn sàng của Nga trong việc hỗ trợ Ấn Độ sản xuất trong nước, có thể là tại các cơ sở như Hindustan Aeronautics Limited (HAL), nơi sản xuất máy bay Su-30MKI.
Dự án Máy bay chiến đấu hạng trung tiên tiến (AMCA) của Ấn Độ vẫn còn trong giai đoạn trứng nước, đặt ra thách thức cấp bách về thời gian cho New Delhi. Các nhà phân tích cho rằng, trong thập kỷ tới Ấn Độ chỉ có thể tạo ra một hoặc hai nguyên mẫu AMCA, khiến nước này có khả năng dễ bị tổn thương khi cả Trung Quốc và Pakistan đều tăng cường năng lực quân sự. Điều này khiến Su-57 có tiềm năng trở thành tài sản chiến lược tức thời cho Ấn Độ.
Trong khi đó, F-35 Lightning II của Mỹ cũng được đưa ra thảo luận, với việc Tổng thống Donald Trump đích thân chào hàng cho người đồng cấp Ấn Độ Narendra Modi. Tuy nhiên, theo các chuyên gia trong ngành, những quy định chặt chẽ về việc triển khai F-35 đối với các khách hàng xuất khẩu, có thể cản trở sự nhiệt tình của Ấn Độ đối với thỏa thuận này.
Nếu Ấn Độ lựa chọn Su-57, điều này không chỉ thách thức doanh số bán vũ khí quân sự của Mỹ, mà còn ảnh hưởng đến các quan hệ đối tác chiến lược và chính sách chia sẻ công nghệ mà Mỹ đã xây dựng với Ấn Độ.
Trên mặt trận chính trị và ngoại giao, thoả thuận tiềm năng giữa Nga và Ấn Độ có thể tác động đến quan hệ Mỹ-Ấn. Mỹ đã thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ hơn thông qua các sáng kiến như Quad (Đối thoại an ninh bốn bên), nhằm mục đích cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực. Tuy nhiên, việc Ấn Độ đang cân nhắc công nghệ quân sự của Nga, có nguy cơ làm căng thẳng mối quan hệ đối tác đang chớm nở này.
Shugaev đã lên tiếng về khả năng của Su-57, đặc biệt là sau khi được triển khai ở Ukraine. Su-57 tỏ ra vượt trội trước các hệ thống phòng không phương Tây như NASAMS và Patriot, Nga đang tận dụng thời điểm này để quảng bá Su-57.
Nga đang hướng đến mục tiêu xa hơn không chỉ là bán hàng, mà đề xuất một khuôn khổ hợp tác sản xuất có thể bao gồm chuyển giao công nghệ và phát triển chung.
Dự án FGFA
Sukhoi Su-57 có lịch sử phức tạp với Ấn Độ kéo dài hơn hai thập kỷ. Ban đầu, Su-57 là một phần của kế hoạch lớn mang tên dự án Máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm (FGFA), một chương trình liên doanh giữa Nga và Ấn Độ. Dự án này nhằm mục đích tạo ra một chiếc máy bay được thiết kế riêng cho Không quân Ấn Độ (IAF), có 43 cải tiến so với Su-57 cơ bản, bao gồm các cảm biến tiên tiến, mạng lưới và thiết bị điện tử chiến đấu, tập trung vào cấu hình hai chỗ ngồi.
Tuy nhiên, dự án FGFA đã gặp nhiều vấn đề ngay từ đầu. Yêu cầu của Ấn Độ về việc chuyển giao công nghệ quan trọng, bao gồm quyền truy cập vào mã nguồn, trong khi phía Nga do dự trong việc chia sẻ thông tin nhạy cảm như vậy.
Những bất đồng về chia sẻ chi phí, thông số kỹ thuật máy bay và tốc độ phát triển chung đã khiến Ấn Độ rút khỏi FGFA vào năm 2018, khiến dự án này bị đình trệ. Mặc dù vậy, cả hai nước đều ám chỉ khả năng xem xét lại sự hợp tác sau khi Su-57 hoạt động hoàn toàn tại Nga.
Su-57 “mới”
Quay trở lại hiện tại, Su-57 được chào hàng cho Ấn Độ trông khá khác so với giấc mơ FGFA. Hiện tại, Nga đang chào hàng Su-57E (phiên bản xuất khẩu), với tiềm năng lắp ráp tại địa phương theo sáng kiến “Sản xuất tại Ấn Độ”. Lời chào hàng này bao gồm lời hứa chuyển giao công nghệ, nhưng không ở mức độ như FGFA.
Máy bay đã được cải tiến với động cơ mới, AL-51 giai đoạn 2, cung cấp khả năng siêu hành trình mà không cần đốt tăng lực, đây từng là vấn đề được quan tâm trong các cuộc thảo luận về FGFA.
Đề xuất của Nga lần này có phần hấp dẫn hơn với triển vọng giảm chi phí và khả năng hợp tác sản xuất, nhằm tận dụng cơ sở hạ tầng hiện có của Ấn Độ dành cho Su-30MKI tại cơ sở Nasik của HAL.
Tuy nhiên, những lo ngại về khả năng tàng hình, độ tin cậy của động cơ và hiệu quả chiến đấu tổng thể của Su-57E vẫn còn. Những cân nhắc chiến lược của Ấn Độ hiện không chỉ bao gồm thông số kỹ thuật của máy bay mà còn cả những tác động địa chính trị, do căng thẳng với cả Trung Quốc và Pakistan, những nước đang thúc đẩy khả năng tàng hình cho máy bay chiến đấu.
Quyết định của IAF sẽ phụ thuộc vào việc cân bằng nhu cầu hoạt động tức thời với quyền tự chủ chiến lược dài hạn. Do đó, Ấn Độ đang đứng trước ngã ba đường, phải đánh giá xem có nên đầu tư vào giải pháp nước ngoài để duy trì ưu thế trên không hay chờ công nghệ trong nước bắt kịp.
Quang Hưng
Đọc bài gốc tại đây.
