Việt Nam làm thành công dự án trong lĩnh vực nuôi sống một nửa nhân loại: Đây là dự án đầu tiên trên TG

0

Đây là Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) trong lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam.

Sáng qua (13/7), tại Cần Thơ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị về tình hình thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; tiến độ triển khai các dự án giao thông trọng điểm; và Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chuyên canh vùng ĐBSCL.

Một trong những nội dung đáng chú ý tại hội nghị này là Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chuyên canh vùng ĐBSCL. Mục tiêu chung của đề án này là hình thành 1 triệu ha vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với việc tiến hành tổ chức lại hệ thống sản xuất theo chuỗi giá trị, áp dụng các quy trình canh tác bền vững để gia tăng giá trị cũng phát triển bền vững của ngành lúa gạo.

Về Đề án 1 triệu ha lúa, tại hội nghị, theo các báo cáo, đến nay có 12/12 tỉnh đã đăng ký tham gia Đề án, với tổng diện tích là 1,015 triệu ha.

Từ năm 2024, Việt Nam đã thực hiện 7 mô hình thí điểm triển khai quy trình canh tác giảm phát thải với diện tích 50 ha/mô hình trong hai vụ Hè – Thu, Thu – Đông tại các 5 tỉnh. Kết quả bước đầu cho thấy, mô hình canh tác lúa chất lượng cao, giảm phát thải đã mang lại những lợi ích rõ rệt cả về kinh tế lẫn môi trường.

Cụ thể, chi phí sản xuất giảm từ 8,2 – 24,2%, giảm lượng giống 30 – 50%, giảm lượng phân bón hoá học 30 – 70 kg phân bón/ha, giảm 1 – 4 lần phun thuốc bảo vệ thực vật và giảm 30 – 40% lượng nước tưới. Đồng thời, đề án giúp năng suất tăng 2,4 – 7,0%, tăng thu nhập của nông dân thêm 12 – 50% (tương đương với lợi nhuận tăng từ 4-7,6 triệu đồng/ha so với canh tác truyền thống). Ngoài ra, đề án giảm phát thải khí nhà kính trung bình 2,0 – 12,0 tấn CO ₂ tương đương/ha. Đặc biệt, giá lúa được các doanh nghiệp cam kết bao tiêu với giá cao hơn 200 – 300 đồng/kg thóc.

Từ vụ Hè – Thu 2025, nước ta tiếp tục triển khai 6 mô hình cũ (ngoại trừ mô hình lúa – tôm) và mở rộng thêm 5 mô hình mới. Dự kiến, vào cuối tháng 8, đầu tháng 9 sẽ kết thúc thu hoạch ở các mô hình.

Ngoài những mô hình trung ương trên, hiện nay, các địa phương cũng đã chủ động triển khai 101 mô hình thí điểm, với tổng diện tích 4.518,3 ha. Kết quả, các mô hình này đã giúp giảm được lượng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, giảm nước theo mục tiêu của Đề án.

Đáng chú ý, về liên kết sản xuất, đã xác định các hợp tác xã, tổ hợp tác tham gia Đề án (bao gồm 620 hợp tác xã giai đoạn 1 và khoảng 1.300 hợp tác xã đến năm 2030), đang xây dựng, cập nhật hệ thống dữ liệu thông tin của 620 hợp tác xã tham gia Đề án. Việc này giúp tạo nền tảng cho việc kết nối, hỗ trợ và giám sát quá trình triển khai, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững ngành lúa gạo.

Tính đến nay, đã xác định được danh sách gần 200 doanh nghiệp tham gia Đề án. Trong đó, có khoảng 40% là các doanh nghiệp tiêu thụ nông sản quy mô liên kết từ 200 ha trở lên.

Đáng chú ý, đầu năm 2025, Việt Nam cũng đã xuất khẩu được 500 tấn gạo mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp”. Loại gạo này đã được xuất khẩu vào Nhật Bản, mở ra một triển vọng mới cho ngành hàng lúa gạo Việt Nam.

Đây là chương trình đầu tiên trên thế giới

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng nhấn mạnh “vạn sự khởi đầu nan” và đây là chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp đầu tiên trên thế giới. Theo Thủ tướng, đề án có ý nghĩa lớn trong chủ động, tích cực bảo đảm an ninh lương thực cho Việt Nam và các đối tác trên thế giới, ổn định đầu ra, đồng thời tránh “được mùa mất giá, được giá mất mùa” với lúa gạo Việt Nam, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả canh tác.

Ngoài ra, đề án góp phần ứng phó biến đổi khí hậu, khô hạn, sụt lún, sạt lở tại ĐBSCL, tạo việc làm, sinh kế cho người dân; thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; tạo liên kết vùng, liên kết quốc tế trong chuỗi cung ứng, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm và chuỗi cung ứng; nâng cao thương hiệu quốc gia và thương hiệu gạo Việt Nam.

Thủ tướng yêu cầu hoàn thiện quy hoạch liên quan trong quý III/2025 và xây dựng thương hiệu lúa gạo Việt Nam, phát triển thêm các thương hiệu mới, cùng với các thương hiệu nổi tiếng đã có như ST25.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước triển khai chính sách ưu đãi về tín dụng, Bộ Tài chính giải quyết các vấn đề liên quan nguồn vốn của các tổ chức quốc tế; Bộ Công Thương đàm phán, ký kết, triển khai ngay các hiệp định về lúa gạo và các doanh nghiệp cung ứng nguyên vật liệu đầu vào phục vụ sản xuất, bảo đảm đầu ra.

Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo Bộ Khoa học và Công nghệ góp phần xây dựng thương hiệu, mẫu mã, bao bì đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, hấp dẫn, dễ nhận diện; đồng thời thúc đẩy liên kết 4 nhà gồm Nhà nước, nhà doanh nghiệp, nhà trường, nhà nông.

Các địa phương chủ động hướng dẫn, triển khai các công việc theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn. Các bộ ngành, cơ quan, địa phương phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Đọc bài gốc tại đây.