Nội dung chính
Kể từ khi Mỹ bàn giao 31 chiếc xe tăng chiến đấu chủ lực M1A1 Abrams cho Ukraine vào cuối năm 2023, giới quan sát phương Tây đã kỳ vọng rằng loại khí tài “khủng” này sẽ thay đổi cục diện chiến trường. Thế nhưng thực tế lại vô cùng nghiệt ngã: chỉ trong vòng hơn một năm, 27 trong số 31 chiếc Abrams đã bị phá hủy hoặc rơi vào tay Nga, phần lớn trong các chiến dịch phản công khốc liệt ở Donetsk, Sumy và Avdiivka.
Các hình ảnh chiến trường và đoạn phim ghi lại từ UAV cho thấy nhiều chiếc Abrams bị bắn cháy bởi pháo dẫn đường, drone cảm tử Lancet, hoặc bị vô hiệu hóa rồi kéo đi như chiến lợi phẩm.
Đáng chú ý, ngày 1/9/2024, một chiếc Abrams và một chiếc Leopard 2A6 đã bị Nga bắt sống nguyên vẹn gần Avdiivka. Chỉ vài ngày sau, hai xe tăng khác bị phá hủy ở Pokrovsk và Berdychi. Tới tháng 10, thêm một chiếc nữa của Lữ đoàn cơ giới số 47 bị Nga thu giữ ở Pokrovsk. Gần đây nhất, vào tháng 6/2025, hai chiếc Abrams bị bỏ lại gần tiền tuyến Sumy và nhanh chóng rơi vào tay lực lượng Nga. Như vậy, tổng số xe tăng Abrams mà Ukraine mất được xác nhận là 27 chiếc, tức chỉ còn lại 4 chiếc có thể sử dụng.
Biểu tượng “bất khả chiến bại”?
Với khối lượng lên tới 70 tấn và lớp giáp dày đặc, Abrams từng là niềm tự hào của lục quân Mỹ, được thiết kế để áp đảo mọi đối thủ trong chiến tranh quy ước. Tuy nhiên, chiến trường Ukraine – nơi mật độ UAV trinh sát và cảm tử dày đặc, cùng hệ thống pháo phản lực chính xác cao như Krasnopol, đã trở thành “tử địa” với những cỗ máy nặng nề như Abrams.
Theo một đoạn video được công bố bởi Nga, một chiếc Abrams bị tấn công trực diện vào phần giáp phía sau – điểm yếu chí tử vốn không được thiết kế để chống lại tấn công từ trên cao. Đây là điểm chung với nhiều dòng xe tăng phương Tây khác như Leopard, vốn cũng hứng chịu nhiều thiệt hại tại chiến trường này.
Thậm chí trong một trận đấu tăng hiếm hoi, một chiếc T-72B3 của Nga đã hạ gục trực tiếp một chiếc Abrams ở gần Avdiivka, minh chứng cho thấy ưu thế không còn nằm trong tay dòng xe chiến đấu chủ lực của Mỹ.
Ukraine “bỏ rơi” Abrams
Kể từ cuối năm 2024, xe tăng Abrams gần như biến mất khỏi tiền tuyến Ukraine. Thay vì tung ra đòn quyết định như mong đợi, Abrams trở thành mục tiêu béo bở cho UAV cảm tử và các nhóm pháo binh Nga. Giới chức Mỹ thậm chí đã thừa nhận thất bại. Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan từng thẳng thắn tuyên bố: “Những chiếc Abrams không phát huy được hiệu quả. Chúng thiếu binh sĩ vận hành và không mang lại lợi thế như kỳ vọng“.
Các nước NATO cũng bắt đầu dè dặt hơn. Một quan chức quốc phòng giấu tên của Australia nói với ABC News rằng: “Chúng tôi bắt đầu nghi ngờ Ukraine có còn muốn dùng Abrams nữa không. Mái xe tăng là điểm yếu nhất, mà đây lại là cuộc chiến của drone“.
Trong khi đó, các báo cáo tình báo cho thấy khả năng nhiều chiếc Abrams bị bắt sống đã được chuyển về Nga để nghiên cứu và thử nghiệm, đặt ra rủi ro lớn về việc Moskva có thể phát triển các giải pháp xuyên giáp hoặc đối phó với Abrams một cách có hệ thống trong tương lai.
Thất bại chiến thuật – thảm họa chiến lược?
Việc gần như toàn bộ lô xe tăng Mỹ viện trợ bị tiêu diệt không chỉ là tổn thất mang tính chiến thuật với Ukraine, mà còn là đòn giáng mạnh vào uy tín và sức mạnh công nghệ quân sự Mỹ trên thị trường vũ khí toàn cầu. Abrams từng là biểu tượng cho sức mạnh vượt trội của phương Tây trong chiến tranh mặt đất, nhưng thực tiễn tại Ukraine lại phơi bày giới hạn đáng sợ của nó.
Câu hỏi đặt ra là: nếu Abrams không thể sống sót trong chiến tranh hiện đại, nơi UAV cảm tử, pháo chính xác và tác chiến điện tử thống trị, thì tương lai của dòng xe tăng chiến đấu chủ lực này sẽ đi về đâu?
(Theo Military Watch)
Đọc bài gốc tại đây.
