ĐBQH lần thứ hai đề xuất quy tắc “dây kéo áo” để giảm tắc đường

0

Sáng 23/6 tại phiên thảo luận của Quốc hội về dự thảo nghị quyết liên quan đến việc xử lý các vướng mắc trong hệ thống pháp luật, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) một lần nữa lên tiếng đề xuất quy tắc nhập làn kiểu “dây kéo áo” như một giải pháp phi tài chính nhưng có hiệu quả rõ rệt trong giảm ùn tắc giao thông tại các thành phố lớn.

Đây là lần thứ hai ông Cảnh nêu vấn đề này trước Quốc hội. Trước đó, ông cũng từng mang cả mô hình minh họa đến nghị trường để trực quan hóa cách hoạt động của quy tắc này.

Người Lao Động dẫn lời phát biểu của đại biểu Nguyễn Văn Cảnh trong phiên thảo luận sáng 23/6, trong đó ông nhấn mạnh: “Tôi không chỉ nghiên cứu rất kỹ về quy tắc này, đã vẽ lại cách tổ chức giao thông mà thực tế tôi đã lái xe nhiều năm theo quy tắc này ở nước ngoài. Tôi cũng trực tiếp cầm lái hơn 20 năm ở Việt Nam, lái xe nhiều năm ở Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng nên hiểu được nguyên nhân gây ùn tắc giao thông, 1 phần là do ý thức của lái xe, phần khác do quá tải của phương tiện cá nhân, phần còn lại chính là do cách tổ chức giao thông”.

Ông Cảnh cũng kiến nghị Chính phủ nên áp dụng thí điểm quy tắc này tại các khu vực thường xuyên xảy ra tắc nghẽn do thắt nút cổ chai , đồng thời xem xét điều chỉnh luật để quy định rõ quyền ưu tiên và cách tổ chức giao thông tại các điểm hợp làn.

Ông khẳng định đây là phương pháp “phi tài chính”, cần được đưa thành quy định pháp luật, để ngành giao thông và các địa phương có cơ sở triển khai.

Quy tắc “dây kéo áo” là gì? Áp dụng trong tình huống nào?

Như ĐBQH Nguyễn Văn Cảnh đã nêu thì quy tắc “dây kéo áo” (tiếng Anh: zipper merge) là cách tổ chức nhập làn khi đường bỗng nhiên bị thu hẹp, do một hoặc nhiều làn đường bị thu hẹp do công trình, tai nạn, hoặc nút cổ chai tự nhiên; không phải áp dụng cho mọi tình huống tắc nghẽn giao thông.

Ở tình huống này, thông thường có hai tình huống thực tế: hoặc là các lái xe ô tô trước khi đến nút thắt sẽ nhập làn sớm , gây ra một hàng dài kẹt xe ở một bên và làn còn lại bỏ trống; hoặc là, các xe vẫn di chuyển đúng làn của mình nhưng khi đến nút thắt thì các làn bên nhập vào không theo một trật tự nào, không nhường theo thứ tự, mà mạnh ai nấy chen lên trước . Cả hai cách này sẽ khiến cho tình trạng kẹt xe càng thêm trầm trọng.

Còn nếu theo quy tắc “dây kéo áo” , thì tất cả xe sẽ tiếp tục đi ở làn của mình cho đến khi sát điểm hợp làn , rồi lần lượt từng xe một từ mỗi làn luân phiên nhập vào , giống như các răng của một chiếc khóa kéo áo ăn khớp vào nhau. Sự khác biệt của cách này đó là chờ đến sát điểm nhập làn (nút thắt), rồi tuần tự các xe đan cài vào nhau.

Ví dụ, nếu đường đang có ba làn xe và phía trước thu hẹp còn hai, thì các xe từ hai làn ngoài cùng sẽ tiếp tục chạy cho đến điểm hợp làn, rồi nhập theo thứ tự: một xe trái, một xe phải, rồi một xe giữa, thay phiên đều đặn. Việc này không chỉ giúp tăng gấp đôi khả năng sử dụng mặt đường, mà còn giảm stress, tránh chen lấn và tai nạn do phanh gấp hoặc tạt đầu.

Nhiều quốc gia đã áp dụng thành công quy tắc này

Tại Hoa Kỳ, nhiều bang như Minnesota, Wisconsin, Missouri, Washington và Kansas đã chính thức khuyến nghị áp dụng quy tắc “zipper merge”. Trong một video tuyên truyền của Sở Giao thông Kansas (KDOT), họ khẳng định rằng sử dụng cả hai làn cho đến điểm hợp làn sẽ giữ cho luồng giao thông trôi chảy, giảm tắc nghẽn tới 40%, và giảm nguy cơ va chạm đuôi xe, đặc biệt khi tài xế đã quen với việc luân phiên nhường đường theo thứ tự.

Sở Giao thông Wisconsin (WisDOT) cũng khuyến cáo người dân: “Đừng nhập làn sớm! Hãy tiếp tục sử dụng cả hai làn cho đến điểm nhập, rồi lần lượt nhường nhau từng xe một. Đây là cách hiệu quả nhất khi đi qua khu vực công trình”. Họ cho rằng việc nhập sớm chỉ tạo ra một hàng dài xe chờ không cần thiết, trong khi làn còn lại bị bỏ trống” .

Ở châu Âu, Đức là một trong những quốc gia đi đầu, quy tắc dây kéo áo được quy định thành luật , và người dân chấp hành rất tốt. Nhiều nghiên cứu cho thấy khi người lái xe hiểu rằng nhập làn muộn là hợp lý và được khuyến khích , thì tình trạng chen lấn, phanh gấp và “hiệp sĩ xa lộ” tự ý chặn làn sẽ biến mất.

Dù vậy, tại Mỹ hay Việt Nam, rào cản lớn nhất vẫn là thói quen và tâm lý “ai nhập muộn là gian lận”. Trong một bài viết trên trang web WRRV của đài radio vùng Hudson Valley (New York, Mỹ) cũng có nêu: “Đối với nhiều người, việc sáp nhập muộn không có vẻ công bằng, vì rất ít người làm như vậy”. Do đó, cần nâng cao nhận thức của người tham gia giao thông rằng hãy coi nhập làn theo quy tắc “dây kéo áo” là một giải pháp tốt cho giao thông chung, để “nhập làn muộn mà không cảm thấy tội lỗi”.

Bài viết cũng đề xuất các cơ quan quản lý giao thông nhấn mạnh rằng cần phải truyền thông mạnh mẽ , thay đổi nhận thức cộng đồng, và có biển báo rõ ràng tại khu vực công trình thì mới có thể áp dụng quy tắc này một cách đồng bộ và hiệu quả.

Đọc bài gốc tại đây.