Nội dung chính
Mũi lao cơ giới ngay sát cửa ngõ
Ngày 22/5, Quân đội Đức chính thức ra mắt Lữ đoàn Thiết giáp số 45, đơn vị đóng quân tại Vilnius, thủ đô của Litva. Đây là lần đầu tiên kể từ sau Chiến tranh Lạnh, Berlin triển khai một lực lượng thiết giáp tiền phương thường trực ngay trên lãnh thổ từng thuộc Liên Xô cũ, chỉ cách Minsk 150 km và Moskva chưa tới 800 km. Thông điệp gửi đến Nga và Belarus là không thể nhầm lẫn: Đức sẵn sàng dùng sức mạnh cơ giới để bảo vệ “sườn đông” NATO.
Dự kiến tới cuối năm 2026, lữ đoàn này sẽ đạt quân số 4.800 người. Xương sống của đơn vị là 105 xe tăng chủ lực Leopard 2A8 thuộc Tiểu đoàn xe tăng số 203, cùng với các xe chiến đấu bộ binh Puma của Tiểu đoàn thiết giáp số 122 và pháo tự hành 155mm PzH 2000 của Tiểu đoàn pháo binh số 455. Hỗ trợ tác chiến gồm xe trinh sát Fennek, thiết giáp chở quân Boxer và hệ thống phòng không di động. Tất cả được kỳ vọng sẽ tạo nên một cỗ máy chiến tranh tinh nhuệ, đủ sức răn đe trước mọi kịch bản leo thang từ phía Đông.
Khi “báo Đức” gãy nanh
Trái với kỳ vọng của NATO, dòng xe tăng Leopard – biểu tượng sức mạnh cơ giới Đức, từng bộc lộ nhiều yếu điểm trong thực chiến. Phiên bản 2A4 từng bị Thổ Nhĩ Kỳ triển khai tại Al-Bab, Syria vào năm 2016 đã bị lực lượng IS sử dụng vũ khí hạng nhẹ tiêu diệt hàng loạt. Báo chí Anh khi đó miêu tả Leopard 2 rằng: “hàng loạt nhược điểm bị phơi bày theo cách chết người“. Tờ Stars and Stripes thậm chí khẳng định danh tiếng của Leopard đã bị “băm nát” trên chiến trường Trung Đông. Tình trạng này khiến nhiều sĩ quan Thổ mô tả trải nghiệm đầu tiên với Leopard 2 là một “chấn thương”.
Kỳ vọng sau đó dồn vào Leopard 2A6, biến thể nâng cấp với giáp mũi hình mũi tên, lớp lót chống mảnh vỡ bên trong tháp pháo, váy giáp bên sườn và pháo nòng dài L55 cỡ 120mm. Nhưng ngay khi được Ukraine triển khai từ tháng 6/2023, dòng xe này nhanh chóng trở thành mục tiêu bị Nga săn lùng và tiêu diệt. Tới tháng 1/2024, phần lớn số Leopard 2 Ukraine vận hành đã bị phá hủy hoặc hư hại không thể sửa chữa. Nhiều xe bị Nga thu giữ để nghiên cứu.
Trong bối cảnh đó, phiên bản Leopard 2A8, trung tâm của Lữ đoàn số 45 được kỳ vọng sẽ khắc phục điểm yếu cũ nhờ tích hợp hệ thống bảo vệ chủ động Trophy và tăng cường khả năng nhận biết tình huống. Tuy nhiên, chính hệ thống Trophy cũng bị nghi ngờ về hiệu quả, nhất là trước các loại đạn xuyên giáp tốc độ cao hoặc UAV cảm tử. Dù hợp đồng mua 108 xe Leopard 2A8 trị giá 2,93 tỷ euro đã được ký từ tháng 7/2024, nhưng phải đến giai đoạn 2027 – 2030 mới bàn giao đủ. Trong thời gian chờ đợi, Leopard 2A6 sẽ làm nhiệm vụ “vá chỗ trống”, một quyết định đầy rủi ro sau những gì đã xảy ra tại Ukraine.
Pháo PzH 2000
Không chỉ xe tăng, pháo tự hành PzH 2000 – niềm tự hào khác của Berlin cũng không tránh khỏi bê bối. Chỉ một tháng sau khi được chuyển giao cho Ukraine vào cuối tháng 6/2022, tờ Der Spiegel đưa tin các khẩu pháo đã “xuống cấp trầm trọng” vì tốc độ bắn cao vượt quá thiết kế, buộc Ukraine phải chuyển sang dùng pháo của quốc gia khác. Dù được quảng bá là tương thích với đạn pháo 155mm chuẩn NATO, nhưng PzH 2000 lại gặp trục trặc với chính loại đạn do đồng minh sản xuất, tình trạng tương tự với xe phòng không Gepard.
Những vấn đề kỹ thuật liên tiếp đặt dấu hỏi lớn về năng lực thực chiến của Lữ đoàn số 45, dù sở hữu vũ khí hiện đại. Khi đặt cạnh các hệ thống của Mỹ hay Hàn Quốc đang dần hiện diện tại Ba Lan, trang bị Đức bị cho là kém vượt trội rõ rệt. Thêm vào đó, Quân đội Đức vốn bị đánh giá thấp về chất lượng huấn luyện và khả năng sẵn sàng chiến đấu, điều đã bị chỉ trích trong suốt hơn một thập niên qua mà chưa có giải pháp hữu hiệu.
Đe dọa hay… tự huyễn?
Sự ra đời của Lữ đoàn thiết giáp số 45 rõ ràng mang ý nghĩa biểu tượng to lớn, như lời khẳng định vai trò đầu tàu quân sự của Đức tại sườn đông NATO. Nhưng nếu xét về sức mạnh thực tế, không ít chuyên gia tỏ ra dè dặt. Khoảng cách chỉ vài trăm km từ Vilnius tới Minsk hay Moskva khiến đơn vị này trở thành con dao hai lưỡi: vừa là lá chắn, vừa là mục tiêu tấn công tiềm tàng trong trường hợp xung đột nổ ra.
Chừng nào Leopard vẫn còn “gãy nanh”, PzH 2000 chưa hết “mệt mỏi” và binh sĩ Đức chưa được huấn luyện bài bản hơn, thì chiếc áo giáp sắt mà Berlin mặc cho tuyến đầu NATO ở Baltic vẫn còn nhiều lỗ thủng. Với Moskva và Minsk, Lữ đoàn số 45 không phải là một mối đe dọa không thể hóa giải, ít nhất là trong vài năm tới.
(Theo Military Watch)
Đọc bài gốc tại đây.
