Trung Quốc và “cuộc chiến” trường kỳ với Mỹ: Từ bỏ “mỏ vàng” BĐS, phát triển lực lượng mới vì sự tồn tại

0

Tờ South China Morning Post (SCMP) vào ngày 20/5 đã đăng bài viết của chuyên gia Zhou Xin, nhận định rằng triển vọng tăng trưởng của Trung Quốc phải đối mặt với ba mối đe dọa lớn trong dài hạn: nợ, thách thức tách rời và nhân khẩu học.

Để phản ứng với những vấn đề này, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc sau nhiều năm thử nghiệm và điều chỉnh đã đưa ra ba hướng chiến lược chính – một quyết định được củng cố bởi cuộc chiến thuế quan và các hạn chế công nghệ của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với Bắc Kinh.

Từ bỏ mô hình tăng trưởng cũ

Đầu tiên, chuyên gia Zhou Xin nhận định rằng, Trung Quốc sẽ không lặp lại chiến lược cũ là tung ra các biện pháp kích thích lớn và củng cố thị trường bất động sản. Trong khi một số nhà kinh tế dự đoán Bắc Kinh sẽ tăng chi tiêu tài khóa để đưa tăng trưởng trở lại đúng hướng, thì chính quyền Trung Quốc đã bất chấp kỳ vọng bằng cách duy trì các chính sách thúc đẩy tăng trưởng vừa phải.

Đối với nhiều chính quyền địa phương tại Trung Quốc đang thiếu tiền mặt và háo hức vay vốn mới và bán đất, chính quyền trung ương đã hành động bằng cách thực thi nghiêm ngặt kỷ luật tài khóa. Thông điệp rất rõ ràng: nhà ở sẽ không phải là nền tảng cho tương lai kinh tế của Trung Quốc.

Theo chuyên gia Zhou Xin, trước nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump, có quan điểm cho rằng chính phủ Trung Quốc đã hành động quá vội vàng và gay gắt để làm xẹp bong bóng thị trường bất động sản (BĐS) bằng cách buộc các ngân hàng hạn chế tín dụng đối với các nhà phát triển bất động sản.

Nhưng ở thời điểm hiện tại nhìn lại, hành động của Bắc Kinh có vẻ quyết đoán và kịp thời, vì tình hình có thể sẽ tồi tệ hơn nhiều nếu cuộc chiến thuế quan của Tổng thống Trump trùng với các nỗ lực kiềm chế tác động khi bong bóng nhà đất tan vỡ tại Trung Quốc.

Vì vậy, định hướng chiến lược đầu tiên của Bắc Kinh là từ bỏ mô hình tăng trưởng cũ.

Chuẩn bị cho một “cuộc chiến” dài hạn

Thứ hai, các mức thuế quan mới của Tổng thống Trump, cùng với những hạn chế đang được Mỹ thực thi nhằm ngăn cản Trung Quốc tiếp cận các chip tiên tiến và thiết bị liên quan, đã khiến Bắc Kinh nhận thấy rằng họ phải đối mặt với cuộc cạnh tranh kinh tế và công nghệ kéo dài với Mỹ.

Các cuộc đàm phán gần đây giữa Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tại Thụy Sĩ được cho là đã mang lại kết quả tốt hơn mong đợi. Tuy nhiên, Zhou Xin nhận định, trong khi Trung Quốc cởi mở đối thoại, ít ai mong đợi quan hệ Trung – Mỹ sẽ quay trở lại thời kỳ tươi đẹp trước đây.

Theo chuyên gia này, mặc dù Trung Quốc phải miễn cưỡng “chia tay” một trong những thị trường quan trọng nhất của mình, nhưng điều đó không nằm trong tầm kiểm soát của họ. Họ phải đối mặt với thực tế là bị Mỹ coi là đối thủ chính, khiến Bắc Kinh không còn lựa chọn chiến lược nào khác: họ không thể chỉ đơn giản là bỏ chạy.

Điều đó phản ánh cách tiếp cận chiến lược quan trọng tiếp theo của Trung Quốc, đó là chuẩn bị cho một “cuộc chiến” dài hạn, theo lời của các nhà hoạch định chính sách trung ương nước này.

Về mặt đối ngoại, Trung Quốc sẽ tiếp tục nỗ lực để đưa thật nhiều nước vào phạm vi kinh tế của mình. Và “Sáng kiến Vành đai và Con đường” là một phần trong kế hoạch của Trung Quốc nhằm gia tăng ảnh hưởng toàn cầu thông qua thương mại và đầu tư.

Về mặt đối nội, Trung Quốc sẽ phấn đấu đạt được sự tự cung tự cấp về công nghệ. Việc đặt cược lớn vào công nghệ này đại diện cho quyết định chiến lược thứ ba. Nó gắn liền chặt chẽ với sự thay đổi trong mô hình tăng trưởng của Trung Quốc và những thay đổi trong môi trường địa chính trị.

Phát triển “lực lượng sản xuất mới”

Trung Quốc phải phát triển “lực lượng sản xuất mới” của mình thông qua tiến bộ công nghệ, vì sự tồn tại và thành công trong cuộc cạnh tranh với Mỹ vốn phụ thuộc vào sự đổi mới.

Bước đột phá mà công ty khởi nghiệp DeepSeek của Trung Quốc đạt được trong việc phát triển các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI), với chi phí thấp và sức mạnh tính toán cao hơn so với những gì các đối tác lớn hơn của Mỹ đòi hỏi cho các sáng kiến tương tự, đã được cả Trung Quốc ca ngợi như một minh chứng cho tiềm năng vượt qua các hạn chế về phần cứng của quốc gia này.

Tương tự như vậy, các hướng dẫn mới của Mỹ, định nghĩa việc sử dụng chip Ascend của Huawei Technologies “ở bất kỳ nơi nào trên thế giới” là hành vi vi phạm tiềm ẩn đối với các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ, dự kiến sẽ khiến Trung Quốc đẩy nhanh các chương trình phát triển AI và chất bán dẫn của riêng mình.

Trung Quốc đang dốc sức vào việc tự động hóa các quy trình sản xuất truyền thống. Ví dụ, vào tháng 4, sản lượng hàng hóa tạo ra bởi robot công nghiệp tại nước này đã tăng 51,5% so với một năm trước đó. Ở một mức độ nào đó, đó là một giải pháp phần nào cho những thách thức về nhân khẩu học ngày càng trầm trọng và lực lượng lao động đang suy giảm tại Trung Quốc.

Tuy nhiên, theo chuyên gia Zhou Xin, vẫn chưa chắc chắn liệu các chiến lược của Trung Quốc có đưa quốc gia này đến mục tiêu “trẻ hóa đất nước” hay không. Một rào cản rõ ràng là thiếu sức tiêu dùng trong nước.

Trong khi Trung Quốc nhận được sự tôn trọng và quan tâm trên toàn cầu vì sức mạnh công nghiệp và những tiến bộ công nghệ, nước này cũng phải tập trung vào việc thuyết phục người dân trong nước rằng những lợi ích của sự phát triển sẽ được chia sẻ công bằng và nhanh chóng.

(Theo SCMP)

Đọc bài gốc tại đây.