Thật hổ thẹn khi phải thừa nhận rằng tôi đã 2 lần có tên trong danh sách “cắt giảm nhân sự”. Ban đầu, tôi vốn chỉ nghĩ rằng do mình kém may mắn, dù sao thị trường việc làm cũng đang không mấy khởi sắc suốt 3-4 năm nay, công ty nào chẳng sa thải đôi người.
Tới lần thứ 2 nằm trong danh sách cắt giảm, tôi vẫn cứ đổ lỗi cho ngoại cảnh như vậy. Nhưng gần đây, tôi đã tỉnh ngộ ra.
Trái đắng sẽ đến với những người chẳng làm gì ngoài… đổ lỗi!
Trước đây, tôi nghĩ rằng tập đoàn lớn, công ty nhỏ,… sa thải nhân sự vì quỹ lương không còn đủ. Nhưng thực tế, lương trả cho 1 nhóm nhân viên hay thậm chí là cấp quản lý, thường “không thấm vào đâu” so với quỹ lương của doanh nghiệp.
Mục đích tiên quyết của việc cắt giảm nhân sự không phải là để bảo toàn hay duy trì quỹ lương, mà “đơn giản” chỉ là do làm việc không hiệu quả, không những không mang lại doanh thu mà còn khiến bộ phận khác phải “còng lưng gánh phần lỗ vốn”.

Phân cảnh này trong bộ phim Bậc thầy đàm phán giống như một “cú vả” khiến tôi bừng tỉnh
Khi một nhân sự – kể cả là nhân sự các cấp quản lý bị sa thải, thì đó cũng chỉ là “bề nổi” của quá trình thanh lọc những bộ phận không mang lại doanh thu, làm việc không hiệu quả.
Chúng ta đương nhiên có thể đổ lỗi cho thị trường, ừ thì khó khăn không chừa ngành nghề nào, ảnh hưởng của nó rõ ràng là có, điều này là không thể phủ nhận. Nhưng chẳng phải vẫn có những doanh nghiệp thành công “vượt bão” thay vì tuyên bố phá sản đấy sao? Và với những nhân sự bình thường như tôi – không phải cấp quản lý hay có chức danh gì to tát, cũng đâu thiếu người vẫn được giữ lại, không bị sa thải dù làn sóng cắt giảm đã càn quét suốt mấy năm nay?
Đổ lỗi cho người khác, cho ngoại cảnh thì bao giờ cũng khiến người ta dễ chịu hơn là phải thừa nhận “mình đã sai”, “mình vẫn còn thiếu sót”. Đi làm với tư duy đổ lỗi thì chẳng bao giờ khá lên được.
Và có lẽ cũng chẳng có gì đáng sợ hơn một người lãnh đạo thiếu tầm nhìn, luôn chỉ biết đổ lỗi. Những người như vậy sẽ tạo ra tác động kép: Giảm doanh thu của doanh nghiệp, kéo doanh nghiệp đi xuống; đồng thời, khiến nhân sự cấp dưới của chính họ “bị đá ra đường”.
Dễ hiểu thôi, ai mà muốn giữ lại một bộ phận luôn chỉ mang về số âm?

Tôi ước gì người sếp gần nhất của tôi xem được phân cảnh này trong Bậc thầy đàm phán
Giờ nghĩ lại, lần đầu tiên tôi bị sa thải là do tôi lười làm, ham chơi, hiệu suất luôn ở vị trí số 1 tính từ dưới lên. Chẳng trách ai được. Tôi cũng đã rút kinh nghiệm sau khi xin được việc khác. Tôi không còn lười nữa, nhưng kết cục cũng chẳng có gì thay đổi. Bộ phận của tôi bị giải thể, đồng nghĩa với việc tôi vẫn có tên trong danh sách cắt giảm nhân sự, dù đã nỗ lực hết sức.
Tư duy “làm phiên phiến thôi” hại tôi lần 1, người sếp thích đổ lỗi hại tôi lần 2.
Thất nghiệp, tôi mới nhận ra mình đã phung phí quá nhiều cơ hội để tối ưu chi tiêu
3 tháng nay, tôi không làm ra tiền. Cuộc sống phải dựa vào số tiền tiết kiệm ít ỏi đang cạn dần. Lúc này, tôi mới nhận ra trước đây mình chi tiêu quá phung phí. Tôi gần như rơi vào trạng thái trầm cảm vì không thể ngay lập tức thay đổi thói quen chi tiêu, để vượt qua khoảng thời gian không thu nhập.
Bình thường đang tiêu 15-20 triệu/tháng, và duy trì như vậy suốt mấy năm trời, thói quen chi tiêu đã hằn vào suy nghĩ, giờ lại chỉ được tiêu 5 triệu, không bí bách, không tuyệt vọng sao được? Nếu còn việc làm, còn nguồn thu nhập, chắc chẳng ai chịu được cảnh ấy. Còn với người thất nghiệp không làm ra tiền như tôi, thì bế tắc hơn bội phần, tiêu tiền như xưa thì bất an không biết còn cầm cự được bao lâu, mà cắt giảm về mức tối thiểu thì không khác gì bỏ tù tâm can.

Ảnh minh họa
Đúng là “muốn nhanh thì phải từ từ”, việc tối ưu chi tiêu cũng vậy. Phải từng bước, từng bước một, không thể hấp tấp mà được.
Những ngày thất nghiệp, ngoài cày phim và rải CV trong tuyệt vọng, tôi còn nhận ra rằng việc quản lý chi tiêu cá nhân cũng khá giống với công việc của một Giám đốc Tài chính trong doanh nghiệp. Một bên là mình làm chủ túi tiền của mình, một bên là đảm đương “túi tiền” của người khác.
Cấp bậc và quy mô thì có thể khác nhau, chứ về bản chất, tất cả đều cần phải tối ưu, nếu không tối ưu được thì chung kết cục bết bát.
Vậy nên nếu đang còn việc làm, còn một nguồn thu nhập ổn định hàng tháng, mong bạn hãy học cách “giữ tiền thật chặt”, đừng vung tay quá trán, để rồi rơi vào cảnh bế tắc như tôi. Chúng ta chỉ nhận ra mình đã hoang phí thế nào khi không còn kiếm được tiền nữa, chuyện này thật đáng buồn.
Đọc bài gốc tại đây.