Theo Bulgarian Military, Ba Lan đã cung cấp cho Ukraine một lô xe tăng T-72 hiện đại mới, đây là một phần của gói viện trợ quân sự thứ 46, được công bố vào ngày 24/2/2025. Nhà quan sát quân sự Ba Lan Artur Micek tuyên bố trong bài đăng ngày 1/3 trên X rằng, những chiếc xe tăng này đã đến Ukraine, một số chiếc có thể đã được triển khai ra tiền tuyến.
Ba Lan là một trong những đồng minh tích cực nhất của Ukraine kể từ khi xung đột toàn diện nổ ra với Nga vào tháng 2/2022, nước này đã cung cấp thiết bị quân sự, viện trợ nhân đạo và hỗ trợ ngoại giao. Theo bài đăng của Micek, đợt giao xe tăng T-72 mới nhất này đủ lớn để bù đắp cho tổn thất về thiết bị tương tự của Ukraine trong hai tháng qua.
Tuyên bố này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Ba Lan công bố gói viện trợ quân sự thứ 46, một cam kết trị giá 200 triệu euro do Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan, ông Władysław Kosiniak-Kamysz công bố vào ngày 24/2, tròn 3 năm xung đột nổ ra.
Theo tuyên bố của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda vào đầu năm 2023, kể từ năm 2022, nước này đã chuyển hơn 260 xe tăng T-72 cho Ukraine, bao gồm các mẫu T-72M1 cũ hơn và các biến thể T-72M1R được nâng cấp. Hình thức hỗ trợ này đã đưa Ba Lan trở thành một trong những nhà cung cấp xe bọc thép hàng đầu cho Ukraine, cùng với các quốc gia như Hà Lan, Cộng hòa Séc và Mỹ.
Xe tăng T-72
Điểm mấu chốt trong đợt chuyển giao được báo cáo này là T-72, mẫu xe tăng chiến đấu chủ lực do Liên Xô thiết kế, là nền tảng của quân đội các nước Đông Âu trong nhiều thập kỷ. Lần đầu tiên được Liên Xô giới thiệu vào năm 1971, T-72 được thiết kế như một giải pháp thay thế tiết kiệm chi phí và đáng tin cậy cho T-64.
Với hơn 25.000 chiếc được sản xuất với nhiều cấu hình khác nhau, đây vẫn là một trong những xe tăng được sử dụng rộng rãi nhất trên toàn cầu. T-72 sử dụng pháo nòng trơn 125mm, có khả năng bắn đạn xuyên giáp ổn định vây, đạn chống tăng nổ mạnh và tên lửa dẫn đường.
Lớp giáp ban đầu của T-72 sử dụng thép cán đồng nhất, có khả năng bảo vệ chống lại vũ khí nhỏ và mảnh đạn pháo, nhưng kém hiệu quả trước vũ khí chống tăng hiện đại. Xe tăng được trang bị động cơ diesel V-46-6 có công suất 780 mã lực, giúp xe tốc độ tối đa 60 km/giờ trên đường và phạm vi hoạt động khoảng 500 km với bình nhiên liệu ngoài.
Đội xe tăng T-72 của Ba Lan được thừa hưởng từ thời kỳ Hiệp ước Warsaw, bao gồm một số biến thể. T-72M1 là mẫu xe xuất khẩu của Liên Xô trong những năm 1980, có lớp giáp được cải tiến so với thiết kế ban đầu, trong khi phiên bản T-72M1R được nâng cấp thêm một số tính năng như hệ thống kiểm soát hỏa lực cải tiến và khả năng nhìn ban đêm.
Các báo cáo cho thấy Ba Lan đã hiện đại hóa một số xe tăng T-72 của mình trong những năm gần đây, với lớp giáp phản ứng, cải tiến quang học và hệ thống liên lạc kỹ thuật số để nâng cao hiệu suất chiến đấu. Thông tin chi tiết chính thức về đợt giao hàng mới nhất vẫn chưa rõ ràng nên chưa thể biết chính xác mẫu xe tăng cụ thể nào đã được gửi đi, mặc dù việc ông Micek nhắc đến xe tăng “hiện đại hóa”, ngụ ý những nâng cấp vượt xa T-72M1 cơ bản.
Những lo ngại của Ba Lan
Đối với Ukraine, sức hấp dẫn của T-72 nằm ở sự quen thuộc. Các lực lượng Ukraine đã vận hành T-72 kể từ khi đất nước giành được độc lập vào năm 1991 và đội ngũ bảo dưỡng của họ rất am hiểu về cơ chế của xe tăng. Tính tương thích này đã khiến T-72 trở thành lựa chọn thiết thực, không giống như các hệ thống tiên tiến hơn của phương Tây như Leopard 2, đòi hỏi phải đào tạo lại nhiều.
Về phía Ba Lan, sự hoài nghi vẫn còn. “Chúng ta đã gửi rất nhiều xe tăng T-72 rồi, chúng ta còn bao nhiêu xe nữa để tặng nữa?”, ông Janusz Kowalski, một thành viên Quốc hội Ba Lan, đã hỏi trong một cuộc tranh luận trên truyền hình vào tháng trước. Bình luận của ông phản ánh mối quan tâm rộng hơn giữa một số nhà lập pháp Ba Lan về sự cạn kiệt của dự trữ quốc gia, đặc biệt là khi Ba Lan chuyển sang các nền tảng hiện đại như M1 Abrams của Mỹ và K2 Black Panther của Hàn Quốc.
Trong khi đó, một số công dân Ba Lan đặt câu hỏi về chi phí. “Chúng tôi đang từ bỏ khả năng phòng thủ của mình trong khi chờ đợi thay thế,” bà Anna Zielinska, một cư dân Warsaw, cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên đường phố do phương tiện truyền thông địa phương thực hiện vào ngày 1/3.
“Tôi ủng hộ Ukraine, nhưng còn an ninh của chúng ta thì sao?” Tình cảm của bà phản ánh sự căng thẳng giữa sự đoàn kết và quyền tự bảo vệ, một hành động cân bằng mà Ba Lan đã thực hiện trong ba năm qua.
Hiện tại, câu chuyện vẫn còn chưa thực sự rõ ràng. Nếu có thêm thông tin chi tiết xuất hiện thì việc chuyển giao xe tăng T-72 này sẽ trở thành một cột mốc lớn trong việc ủng hộ quân sự của Ba Lan đối với Ukraine.
Quang Hưng
Đọc bài gốc tại đây.
