Mới đây, tại chương trình Thời gian ơi kể chuyện, NSND Thanh Hoa đã chia sẻ về ca khúc kinh điển gắn với tên tuổi bà là Tàu anh qua núi.
NSND Thanh Hoa
Bà nói: “Tất cả các bài hát đều xuất phát từ trái tim tác giả và hoàn cảnh có thật. Nhạc sĩ Phan Lạc Hoa là người chồng đầu tiên của tôi.
Khi sáng tác bài này, anh ấy ngồi đúng trên con tàu Bắc Nam cùng tôi, hai vợ chồng tôi cùng đi trên chuyến tàu đó. Anh ấy đi đâu cũng mang theo một cây đàn guitar vì anh ấy là tuyên truyền viên của tàu Bắc Nam.
Câu chuyện này có thật, là câu chuyện của anh trưởng tàu tên Quý, bị mất đi cô người yêu nằm lại trên đỉnh Hải Vân. Cô ấy là công nhân đường sắt phải đi dò mìn trên đèo Hải Vân vì lúc đó mới chiến tranh xong còn rất nhiều mìn lá và bom dính ở đường sắt.
Công nhân đường sắt ngày đó rất nguy hiểm, vất vả, phải đi dò mìn trước khi tàu đi qua, nếu mìn nổ là họ chịu trước để đảm bảo an toàn cho khách đi. Cô gái đó hi sinh vì dẫm phải mìn lá. Đất nước thống nhất rồi mà cô ấy vẫn phải hi sinh để nối liền đoàn tàu Bắc Nam.
Nhạc sĩ Phan Lạc Hoa
Bài này có nhịp điệu ngay từ đầu vì nó được sáng tác trên tàu. Tôi nhớ tôi hát luôn để phục vụ cho các công nhân đường sắt ở đó, hát trên rừng trên núi, tới mức mấy người ở xa quá thì bảo “leo lại đi”.
Sở dĩ như vậy vì hồi đó không có micro có loa, hát nốt thấp thì người ta không nghe thấy gì, tới đoạn lên cao phải rít lên, chua như tiếng còi, nhưng người ta vẫn thích vì người ta đang lao động, được nghe người thật việc thật.
Thời điểm ấy tôi đi hát phục vụ công nhân đường sắt chỉ có 42kg thôi, gầy lắm. Lúc đó cũng không có điện thoại hay giấy cầm theo, chỗ nào không thuộc thì la la la lên.
Đây là những kỷ niệm không phải lúc nào tôi cũng kể vì tôi có tuổi rồi, lúc nhớ lúc quên. Ca khúc này là ca khúc mà đời đời tôi phải nhớ ơn nhạc sĩ cũng như tất cả chuyến tàu, sự gian truân vất vả của mọi người…
Hôm nay, tôi chỉ muốn nói với khán giả lời biết ơn vô cùng vì tất cả các phương tiện, khán giả đã tạo ra một cái tên Thanh Hoa, có tình yêu bền đến mức tôi cũng không hiểu được.
Người ta yêu nhau dù là tình nhân cũng chỉ đến 20 năm là chán nhưng tôi với Tàu anh qua núi đã gần 40 năm rồi mà mọi người vẫn yêu thích”.
Đọc bài gốc tại đây.
